Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – Διγενή
Στις 25 Ιουλίου 1957 ο Διγενής πληροφορείται με σχετικό
σημείωμα από τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Κύπρο κ. Βλάχο, ότι ο Μακάριος
προσανατολίζεται για «λύση ανεξαρτησίας». Έγραφε στο σημείωμά του προς τον
Διγενή ο Γεν. Πρόξενος :
«Υπάρχουν ενδείξεις, ότι ο Αρχιεπίσκοπος αισιοδοξεί, η δε
σκέψις του προσανατολίζεται προς λύσιν «ανεξαρτησίας». Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος
φαίνεται, ότι είπεν ότι μια λύσις, μη αποκλείουσα εις το διηνεκές την Ένωσιν,
θα εγένετο αποδεκτή. Προκύπτει, ότι και πάλι οι Τούρκοι είναι αντίθετοι
προς μιαν τοιαύτην εξέλιξιν, διότι
αντιλαμβάνονται, ότι το σύνθημα της ανεξαρτησίας έχει κερδίσει έδαφος και ότι,
επιτυγχανομένης μιας τοιαύτης λύσεως, ουδεμία διεθνής εγγύησις και ουδέν σχήμα
θα δυνηθή να εμποδίση την φυσιολογικήν πορείαν της ανεξαρτησίας προς την
Ένωσιν. Βεβαίως, εαν προκύψη η πιθανότης της λύσεως «ανεξαρτησία». Μια των
κυριωτέρων δυσκολιών θα είναι η παρουσίασις του όλου σχεδίου εις την Ελληνικήν
κοινήν γνώμην.....».
Ο Διγενής στην Κύπρο διεξάγοντας τον δύσκολο Αγώνα δεν είχε
πληροφόρηση τόσο για το τι είχε γίνει στις Σευχέλλες με τον Μακάριο και τον
Τορναρίτη, ούτε αυτά που είχαν συμβεί στην Αθήνα στις συζητήσεις μεταξύ των
εξορίστων γύρω από τις μυστικές διαβουλεύσεις του Αρχιεπισκόπου με τους
Άγγλους. Το Ελληνικό Υπουργείο των Εξωτερικών, και ιδιαίτερα ο Αβέρωφ δεν
ενημέρωνε σωστά τον Αρχηγό της ΕΟΚΑ για όλα αυτά αλλά και για τις πραγματικές
προθέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης. Όλα αυτά, βέβαια, θα τα μάθαινε και θα τα
έβλεπε γυρνώντας στην Αθήνα μετά το τέλος του Αγώνα αλλά τότε θα ήταν αργά.
Το σημείωμα του κ. Βλάχου εξέπληξε τον Διγενή και τον έβαλε
σε σκέψεις γύρω από τι πιθανόν να γινόταν στα άδυτα του Ελληνικού Υπουργείου
των Εξωτερικών. Ο ίδιος απάντησε στο πιο πάνω σημείωμα, στις 29 Ιουλίου 1957:
«Δι’ ημάς βεβαίως υπάρχει μια μορφή ανεξαρτησίας, δια τους
Άγγλους όμως υπάρχουν πλείστα τοιαύτα, αι οποίαι βλέπομεν συχνά να δίδωνται εις
τας Αποικίας προς διαιώνισιν της δουλείας και της εξαρτήσεώς των από την Μ.
Βρεττανίαν. Συνεπώς, δεν είναι δυνατόν να γίνη καμιά συζήτησις, εφ’ όσον δεν
παρουσιάζεται η μορφή της ανεξαρτησίας. Η γνώμη μου, την οποίαν πλειστάκις
διετύπωσα, είναι ότι οι Άγγλοι δεν πρόκειται να δώσουν τίποτε, το οποίον να μας
ικανοποιή. Υποκύπτομεν εις την βίαν και τας απειλάς, ενώ ημείς έχομεν
περισσοτέρα «ατού», δια να κτυπήσουμε την γροθιά μας. Δι’ αυτό νομίζω, ότι με
την νοοτροπίαν μας αυτήν δεν μπορούμεν, ούτε πρόκειται να επιτύχωμεν τίποτε.
Λέγω με πάσαν ειλικρίνειαν και χωρίς φόβον, ότι η πολιτική μας δύναται να
χαρακτηρισθή ως πολιτική δολλαρίων».
Απ’ αυτό το μικρό σημείωμα του Αρχηγού της ΕΟΚΑ βλέπουμε
πόσο καλά γνώριζε ο Αρχηγός της προθέσεις των Άγγλων αποικιοκρατών και φυσικά
το πόσο μέσα έπεσα όσο ν’ αφορά το τελικό αποτέλεσμα με τις Συμφωνίες Ζυρίχης-
Λονδίνου. Αυτό που δεν φανταζόταν τότε ήταν οι προθέσεις των δικών του
ανθρώπων(Ελληνική Κυβέρνηση – Μακάριος).
Ο Γεώργιος Γρίβας παρατήρησε και κάτι άλλο, με βάση το
σημείωμα του κ. Βλάχου, ότι συμφωνούσε
με μερικές ύποπτες κινήσεις και φυλλάδια με τον τίτλο «ΕΛΕΥΘΕΡΗ
ΚΥΠΡΟΣ» που κυκλοφορούσαν κατά περιόδους
στο νησί και προπαγάνδιζαν την ανεξαρτησία της Κύπρου, λέγοντας μάλιστα ότι
εκφράζουν την γνώμη πολλών Κυπριακών παραγόντων. Φαινόταν όμως ότι όλο αυτό
πήγαζε από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις στο νησί και ο Αρχηγός φρόντισε να το
επιβεβαιώσει. Όμως όλα έδειχναν ότι κάτι άσχημο εξυφαινόταν πίσω από τις
κλειστές πόρτες των διαπραγματεύσεων. Κι αυτό δεν θα αργούσε να φανεί.
Πηγή:
Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα -
Διγενή Απομνημονεύματα του Αγώνα
της ΕΟΚΑ 1955-59 Εκδόσεις Πελασγός
Αθήνα 2013
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου