23 Νοεμβρίου 1958 : Ο λαός της Θεσσαλονίκης στους δρόμους για τη σιωπηρή πορεία και το μνημόσυνο που πραγματοποίησαν το Πανεπιστήμιο και οι φοιτητές, τιμή στην ηρωική θυσία του Κυριάκου Μάτση.

Σπύρος Δημητρίου

Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα - Διγενή

Με πρωτοβουλία  της πρυτανείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης(σήμερα Μακεδονίας) και των φοιτητικών οργανώσεων, πραγματοποιήθηκε το πρωί της Κυριακής 23 Νοεμβρίου 1958, πέντε μέρες μετά τον ηρωικό θάνατο του αγωνιστή Κυριάκου Μάτση, μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του ήρωα του Κυπριακού αγώνα, ο οποίος υπήρξε απόφοιτος της γεωπονικής σχολής του πανεπιστημίου. Στις 9 το πρωί της Κυριακής, φοιτητές, σπουδαστές και μαθητές, συγκεντρώθηκαν στο χώρο του πανεπιστημίου και συγκρότησαν μια επιβλητική πομπή η οποία δια μέσου των οδών Εγνατίας και Πλάτωνος κατευθύνθηκε στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου. Την πομπής προηγούντο η μουσική της χωροφυλακής, η οποία ανέκρουε πένθιμα εμβατήρια, ένας κύπριος φοιτητής κρατούσε την εικόνα του Κυριάκου Μάτση, λάβαρο της φοιτητικής ενώσεως των Κυπρίων και σημαίες των φοιτητικών οργανώσεων. Ακολουθούσε ο πρύτανης του πανεπιστημίου κ. Τσουτσουλόπουλος, τα μέλη της συγκλήτου, καθηγητές, υφηγητές, καθώς και χιλιάδες φοιτητές και σπουδαστές που κρατούσαν πλακάτ με διάφορα συνθήματα όπως : «Οι φοιτηταί Θεσσαλονίκης ορκίζονται ότι θα μείνουν για πάντα κοντά στους Κυπρίους αδελφούς μας», «το παράδειγμα της θυσίας του Μάτση θα μας εμπνέει εις τους αγώνες μας», «Μακάριος και Διγενής άξιοι ηγέται του κυπριακού λαού» κ.α.

Στην εκκλησία, η οποία ήταν ασφυχτικά γεμάτη, μετά τη θεία λειτουργία, ανεπέμφθη προεξάρχοντος του επισκόπου  Ταλαντίου δέηση υπέρ της ευοδώσεως  του κυπριακού αγώνος και τελέσθηκε το μνημόσυνο υπέρ του πεσόντος αγωνιστού Κυριάκου Μάτση.

Μετά το μνημόσυνο μίλησε για τη ζωή και το έργο του Μάτση, ο Κύπριος φοιτητής Παν. Ορφανός. Ακολούθως σχηματίστηκε πάλι η πομπή που σιωπηρά και με βήμα αργό κατευθύνθηκε στο πανεπιστήμιο, όπου οι φοιτητικές οργανώσεις κατέθεσαν στεφάνια στο μνημείο πεσόντων φοιτητών.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι με αυτή την εκδήλωση τερματίστηκε στη Θεσσαλονίκη η «εβδομάς της κυπριακής ελευθερίας».

Στο μεταξύ, η σύγκλητος του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης λόγω του θανάτου του Κύπριου ήρωα Κυριάκου Μάτση, εξέδωσε ψήφισμα στο οποίο εξέφραζε τη βαθύτατη πικρία της διότι φονεύονται  από συμμαχικές σφαίρες νέοι αγωνιζόμενοι για την ελευθερία της πατρίδας τους και παρακαλεί τον εν Κύπρω εθναρχεύοντα  μητροπολίτη Κιτίου, όπως καταθέσει στεφάνι στον τάφο του νεκρού εξ ονόματος του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Πηγή :  Υπό έκδοση βιβλίο μου για την δράση της ελληνικής νεολαίας και της ελληνικής κοινωνίας στον αγώνα της ΕΟΚΑ. Εφημερίδα «Μακεδονία» 25 Νοεμβρίου 1958