19 Νοεμβρίου 1958 : Ο Διγενής γράφει για τον ηρωικό θάνατο του ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΑΤΣΗ και θυμάται προσωπικές του στιγμές.
Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – Διγενή
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – Διγενή
Ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ στα απομνημονεύματα του Αγώνα γράφει για την απώλεια και τον ηρωικό θάνατο του Κυριάκου Μάτση. Υπήρξε βασικός συνεργάτης του Διγενή στην επική προσπάθεια των Ελλήνων της Κύπρου για ΕΝΩΣΗ με την Ελλάδα. Γράφει, λοιπόν, για αυτόν τον ιδιαίτερο άνθρωπο που με μια του ρήση προς τον στρατάρχη Χάρτινγκ, εξέφρασε διαχρονικά την ψυχή και του τιμή του κάθε Έλληνα, «Εξοχώτατε! Ου περί χρημάτων των αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής» :
«Η απώλειά του με ελύπησε τα μέγιστα όχι μόνον διότι έχασα ένα άριστον συνεργάτην, αλλά και διότι η Κύπρος έχασεν ένα γενναίον τέκνον, το οποίον θα της ήτο χρησιμώτατον και δια την ειρηνικήν περίοδον. Ο πατέρας του ήρωος, ο Χριστοφής Μάτσης, όταν επληροφορήθη τον θάνατον του υιού του, είπε : «τόσον εγώ, όσον και η σύζυγός μου, είμεθα υπερήφανοι δια τον ηρωικόν θάνατον του προσφιλούς μας υιού, ο οποίος ηγωνίσθη με όλην την δύναμιν της ψυχής του δια την ελευθερίαν της μαρτυρικής Νήσου μας. Εύχομαι αι θυσίαι των παιδιών μας να φέρουν σύντομα τους καρπούς των, την πολυπόθητον, δηλαδή, ελευθερίαν».
Ο Κυριάκος Μάτσης μου εκίνησεν ιδιαιτέρως την προσοχήν, διότι τον εγνώρισα καλώς εκ του πλησίον. Ήτο γενναίος, συνετός, και ηγωνίζετο δια το ιδεώδες της ελευθερίας.
Θα αναφέρω μερικά περιστατικά. α) Κατά τον Σεπτέμβριον 1955 διέμενον εις μεμονωμένον οικίσκον της Κακοπετριάς μετά τριών ανταρτών. Ο Κυριάκος Μάτσης εξετέλει τότε καθήκοντα αρχηγού των συνδέσμων της Οργανώσεως και ήλθε να με συναντήση νύκτωρ δι’ υπηρεσιακά ζητήματα. Περί το μεσονύκτιον απέστειλα, ως πάντοτε, σύνδεσμον προς τον αστυνομικόν σταθμόν, όστις εφρουρείτο τότε μόνον από αστυνομικούς, δια κατόπτευσιν, όστις, επανελθών δρομαίως, μου ανήγγειλε, ότι έφθασαν εκεί επ’ αυτοκινήτου περί τους 50 Άγγλοι στρατιώται, οι οποίοι οδεύουν επί του αμαξιτού προς Καρβουνάν, ευρισκόμενοι ήδη εις μικράν απόστασιν αφ’ ημών.
Ητοιμάσθην αμέσως να τους αντιμετωπίσω, συγχρόνως δε και να εγκαταλείψω τον οικίσκον, μέχρις ότου διευκρινισθούν αι προθέσεις του στρατιωτικού τούτου τμήματος. Εις τον Μάτσην έδωσα εντολήν να μας αφήση και να διαφύγη, διότι δεν εχρειάζετο, η δε τυχόν θυσία του δεν ενεδείκνυτο. Ήτο δε εύκολον να διαφύγη δια κεκαλυμμένης οδεύσεως και αναχωρήση δια του αυτοκινήτου του, το οποίον ευρίσκετο παρά το ξενοδοχείον Μακρή, δεδομένου ότι τότε δεν ήτο καταζητούμενος και εκυκλοφόρει ελευθέρως. Ο Κ. Μάτσης ηρνήθη διαρρήδην και επέμεινε να μείνη μαζί μου δράξας δε εν αυτόματον μεηκολούθησε. Μόνον όταν διεφύγαμεν τον κίνδυνον και εφθάσαμεν εις εγγύς υψώματα και κατόπιν παροτρύνσεών μου, εδέχθη να αναχωρήση.
β) Τον Σεπτέμβριον 1958 ο Κ. Μάτσης ευρίσκετο εις Πέλλα-Παις Κυρήνειας. Εκείθεν ηθέλησε να μεταβή δι’ αυτοκινήτου εις Κυρήνειαν. Καθ’ οδόν ενεφανίσθη απροόπτως και εις απόστασιν 30 μέτρων περίπου αυτοκίνητον πλήρε Άγγλων στρατιωτών. Τότε ο Μάτσης λέγει επιτακτικώς εις τον οδηγόν: «Τράβα ίσια με ψυχραιμίαν και χωρίς να αλλάξης ταχύτητα. Εάν οι στρατιώται σου κάμουν νόημα να σταματήσης, στάσου απότομα και θα τους θερίσουμε μέχρι του τελευταίου. Προτιμώ να πεθάνω πολεμώντας, παρά να παραδοθώ». Ευτυχώς, ουδέν συνέβη, τους δε Άγγλους στρατιώτας συνήντησε βραδύτερον ο οδηγός του αυτοκινήτου του μεταφέροντος τον Μάτσην, κατά την επιστροφήν, εις μικράν απόστασιν από του σημείου συναντήσεως, να κάμνουν «μπλόκο» με συρματόπλεγμα, δια να συλλάβουν κυκλοφορούντα μέλη της ΕΟΚΑ.
Το ηρωικόν τέλος του Μάτση εξήρα δια διαταγής. «Ζήτωσαν αι αγωνισταί μας».
«Η απώλειά του με ελύπησε τα μέγιστα όχι μόνον διότι έχασα ένα άριστον συνεργάτην, αλλά και διότι η Κύπρος έχασεν ένα γενναίον τέκνον, το οποίον θα της ήτο χρησιμώτατον και δια την ειρηνικήν περίοδον. Ο πατέρας του ήρωος, ο Χριστοφής Μάτσης, όταν επληροφορήθη τον θάνατον του υιού του, είπε : «τόσον εγώ, όσον και η σύζυγός μου, είμεθα υπερήφανοι δια τον ηρωικόν θάνατον του προσφιλούς μας υιού, ο οποίος ηγωνίσθη με όλην την δύναμιν της ψυχής του δια την ελευθερίαν της μαρτυρικής Νήσου μας. Εύχομαι αι θυσίαι των παιδιών μας να φέρουν σύντομα τους καρπούς των, την πολυπόθητον, δηλαδή, ελευθερίαν».
Ο Κυριάκος Μάτσης μου εκίνησεν ιδιαιτέρως την προσοχήν, διότι τον εγνώρισα καλώς εκ του πλησίον. Ήτο γενναίος, συνετός, και ηγωνίζετο δια το ιδεώδες της ελευθερίας.
Θα αναφέρω μερικά περιστατικά. α) Κατά τον Σεπτέμβριον 1955 διέμενον εις μεμονωμένον οικίσκον της Κακοπετριάς μετά τριών ανταρτών. Ο Κυριάκος Μάτσης εξετέλει τότε καθήκοντα αρχηγού των συνδέσμων της Οργανώσεως και ήλθε να με συναντήση νύκτωρ δι’ υπηρεσιακά ζητήματα. Περί το μεσονύκτιον απέστειλα, ως πάντοτε, σύνδεσμον προς τον αστυνομικόν σταθμόν, όστις εφρουρείτο τότε μόνον από αστυνομικούς, δια κατόπτευσιν, όστις, επανελθών δρομαίως, μου ανήγγειλε, ότι έφθασαν εκεί επ’ αυτοκινήτου περί τους 50 Άγγλοι στρατιώται, οι οποίοι οδεύουν επί του αμαξιτού προς Καρβουνάν, ευρισκόμενοι ήδη εις μικράν απόστασιν αφ’ ημών.
Ητοιμάσθην αμέσως να τους αντιμετωπίσω, συγχρόνως δε και να εγκαταλείψω τον οικίσκον, μέχρις ότου διευκρινισθούν αι προθέσεις του στρατιωτικού τούτου τμήματος. Εις τον Μάτσην έδωσα εντολήν να μας αφήση και να διαφύγη, διότι δεν εχρειάζετο, η δε τυχόν θυσία του δεν ενεδείκνυτο. Ήτο δε εύκολον να διαφύγη δια κεκαλυμμένης οδεύσεως και αναχωρήση δια του αυτοκινήτου του, το οποίον ευρίσκετο παρά το ξενοδοχείον Μακρή, δεδομένου ότι τότε δεν ήτο καταζητούμενος και εκυκλοφόρει ελευθέρως. Ο Κ. Μάτσης ηρνήθη διαρρήδην και επέμεινε να μείνη μαζί μου δράξας δε εν αυτόματον μεηκολούθησε. Μόνον όταν διεφύγαμεν τον κίνδυνον και εφθάσαμεν εις εγγύς υψώματα και κατόπιν παροτρύνσεών μου, εδέχθη να αναχωρήση.
β) Τον Σεπτέμβριον 1958 ο Κ. Μάτσης ευρίσκετο εις Πέλλα-Παις Κυρήνειας. Εκείθεν ηθέλησε να μεταβή δι’ αυτοκινήτου εις Κυρήνειαν. Καθ’ οδόν ενεφανίσθη απροόπτως και εις απόστασιν 30 μέτρων περίπου αυτοκίνητον πλήρε Άγγλων στρατιωτών. Τότε ο Μάτσης λέγει επιτακτικώς εις τον οδηγόν: «Τράβα ίσια με ψυχραιμίαν και χωρίς να αλλάξης ταχύτητα. Εάν οι στρατιώται σου κάμουν νόημα να σταματήσης, στάσου απότομα και θα τους θερίσουμε μέχρι του τελευταίου. Προτιμώ να πεθάνω πολεμώντας, παρά να παραδοθώ». Ευτυχώς, ουδέν συνέβη, τους δε Άγγλους στρατιώτας συνήντησε βραδύτερον ο οδηγός του αυτοκινήτου του μεταφέροντος τον Μάτσην, κατά την επιστροφήν, εις μικράν απόστασιν από του σημείου συναντήσεως, να κάμνουν «μπλόκο» με συρματόπλεγμα, δια να συλλάβουν κυκλοφορούντα μέλη της ΕΟΚΑ.
Το ηρωικόν τέλος του Μάτση εξήρα δια διαταγής. «Ζήτωσαν αι αγωνισταί μας».
ΖΗΤΩΣΑΝ ΟΙ ΑΓΩΝΙΣΤΑΙ ΜΑΣ
Ένας ακόμη ήρως έπεσε και εκόσμησε το Πάνθεον του Κυπριακού Αγώνος, ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΑΤΣΗΣ.
Ο ηρωικός θάνατός του :
Χαράσσει για μια ακόμη φορά τον αιματοβαμμένο δρόμο, που κάθε αγωνιστής μας θα ακολουθήση, για να αντιμετωπίση τον τύραννον, με τον δάκτυλον πάντα στην σκανδάλην και με την σταθεράν απόφασιν να τον συντρίψη ή να πέση ο ίδιος.
Δείχνει σε κάθε Κύπριον Έλληνα(άνδρα, γυναίκα, παιδί) τον δρόμον της τιμής και του καθήκοντος, που πρέπει να ακολουθήση, για να κατισχύση, τελικώς ο αγώνας μας.
Διαλαλεί ανά τον πεπολιτισμένον κόσμον με ποία ιδανικά, ποίαν θυσίαν, ποία ηθικά εφόδια κοσμούνται αι μαχηταί της Κυπριακής Λευτεριάς.
Τα κενά εκείνων, που μας αφήνουν για πάντα, συμπληρούνται αμέσως με τας εφεδρείας μας, αι οποίαι με την σειράν των ανυπομονούν να εισέλθουν εις τον αγώνα και με την ευγενή φιλοδοξίαν να φανούν υπέρτεροι των προκατόχων των.
Τέτοια λεβεντογενειά, με ηρωικούς νεκρούς και τιτάνας αγωνιστάς, ποτέ δεν πεθαίνει, αλλά πάντα ΝΙΚΑ.
Αιωνία η μνήμη των νεκρών αγωνιστών μας.
Ζήτωσαν οι αγωνισταί μας.
Ένας ακόμη ήρως έπεσε και εκόσμησε το Πάνθεον του Κυπριακού Αγώνος, ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΑΤΣΗΣ.
Ο ηρωικός θάνατός του :
Χαράσσει για μια ακόμη φορά τον αιματοβαμμένο δρόμο, που κάθε αγωνιστής μας θα ακολουθήση, για να αντιμετωπίση τον τύραννον, με τον δάκτυλον πάντα στην σκανδάλην και με την σταθεράν απόφασιν να τον συντρίψη ή να πέση ο ίδιος.
Δείχνει σε κάθε Κύπριον Έλληνα(άνδρα, γυναίκα, παιδί) τον δρόμον της τιμής και του καθήκοντος, που πρέπει να ακολουθήση, για να κατισχύση, τελικώς ο αγώνας μας.
Διαλαλεί ανά τον πεπολιτισμένον κόσμον με ποία ιδανικά, ποίαν θυσίαν, ποία ηθικά εφόδια κοσμούνται αι μαχηταί της Κυπριακής Λευτεριάς.
Τα κενά εκείνων, που μας αφήνουν για πάντα, συμπληρούνται αμέσως με τας εφεδρείας μας, αι οποίαι με την σειράν των ανυπομονούν να εισέλθουν εις τον αγώνα και με την ευγενή φιλοδοξίαν να φανούν υπέρτεροι των προκατόχων των.
Τέτοια λεβεντογενειά, με ηρωικούς νεκρούς και τιτάνας αγωνιστάς, ποτέ δεν πεθαίνει, αλλά πάντα ΝΙΚΑ.
Αιωνία η μνήμη των νεκρών αγωνιστών μας.
Ζήτωσαν οι αγωνισταί μας.
Ε.Ο.Κ.Α. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΔΙΓΕΝΗΣ
Πηγή : Γεώργιος Γρίβας – Διγενής Απομνημονεύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59 Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 2013.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου