Η ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Ένα σημαντικό και συνάμα σημαδιακό κείμενο στο πρώτο αφιέρωμα της «ΝΕΑΣ ΕΣΤΙΑΣ» τεύχος 659 τον Δεκέμβριο του 1954 λίγους μήνες πριν την έναρξη του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Το κείμενο του διευθυντή της Πέτρου Χάρη είναι χαρακτηριστικό του πως έβλεπαν οι πνευματικοί άνθρωποι στην Ελλάδα και στην Κύπρο όχι μόνο τον αγώνα για την ΕΝΩΣΗ αλλά και την ελληνικότητα των κατοίκων του νησιού με επιστημονικά τεκμήρια και επιχειρήματα. Αξίζει να το ξαναδιαβάσουμε και να σκεφτούμε για το που είμαστε αλλά βασικά για το πως σκεφτόμαστε και πράττουμε.

Η ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

Πριν κυκλοφορήσει το αφιέρωμα τούτο, ίσως έχουν πει τον οριστικό τους λόγο οι ισχυροί και οι μικροί του κόσμου για το Μεγάλο Νησί, που δεν περιμένει, βέβαια, τη γνώμη των πολλών ή των λίγων για να νοιώθει τη γη του χώμα ελληνικό και να αισθάνεται πως τίποτα δεν το χωρίζει από την άλλη Ελλάδα, ούτε η ιστορία του, ούτε η εθνική συνείδηση, ούτε η θρησκεία, ούτε η γλώσσα, ούτε η σημερινή του ζωή που είναι καθαρότατα και αναντίρρητα ελληνική. Η Κύπρος, πάνω από κάθε είδους συμβιβασμούς και θλιβερές σκοπιμότητες που και η ιστορία δεν τις συγχωρεί και η

ζωντανή και ασυγκράτητη πραγματικότητα τις περιφρονεί και τις παραμερίζει, ήταν, είναι και μένει Ελλάδα. Μάταιη η προσπάθεια εκείνων που ζητούν να αναβάλλουν την εκπλήρωση ενός απλού τύπου, - τίποτα περισσότερο από ζήτημα διαδικασίας η ένωση της Κύπρου με την πατρίδα, δηλαδή η επίσημη αναγνώριση ενός γεγονότος, που, είτε θέλουν είτε δεν θέλουν, όλοι το βλέπουν αμετακίνητο και αναλλοίωτο, - αλλά και σκληρή δοκιμασία, όχι με μικρές απώλειες, η ασυγχώρητη αυτή καθυστέρηση στην ικανοποίηση ενός αιτήματος, που συνοψίζει και τις πεποιθήσεις και τις διεκδικήσεις και προπάντων τη θαυμάσια αγωνιστική διάθεση των ελεύθερων ανθρώπων του καιρού μας.
Ωστόσο, το τεύχος τούτο, που πριν από κάθετι άλλο είναι ένας χαιρετισμός από τους εδώ Έλληνες στους εκεί Έλληνες κ’ ένας όρκος από την μιαν ελληνική έπαλξη στην άλλη ελληνική έπαλξη σε ώρα μάχης, έρχεται να προσφέρει ακόμη μιαν υπηρεσία, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της «Νέας Εστίας». Πολλές και πειστικές οι φωνές που υψώθηκαν ως τώρα. Πειστικότερη όμως από την αλήθεια που αποκαλύπτει η Επιστήμη και η Τέχνη δεν υπάρχει. Κι αυτή ακριβώς η προσπάθεια γίνεται στις σελίδες που ακολουθούν. Οι επιστήμονες θα δείξουν την ελληνική συνείδηση του λαού της Κύπρου με επιχειρήματα ακαταμάχητα. Το ίδιο θα κάμουν και οι λογοτέχνες, ιδίως οι Κύπριοι λογοτέχνες με την προβολή της ελληνικής ψυχής, που θερμαίνει και τα τραγούδια τους και τα πεζογραφήματά τους. Ας προσέλθουν έπειτα οι ξένοι, φίλοι κ’ εχθροί, ας ελέγξουν τα επιστημονικά επιχειρήματα, ας ακούσουν και τις γνήσιες ελληνικές φωνές που κλείνουν τα λογοτεχνήματα της Κύπρου, κι ας κρίνουν. Είναι βέβαιο ότι θα ελευθερωθούν από τους λογής-λογής δισταγμούς, και θα εξηγήσουν στους συμπατριώτες τους, θα πουν και στον κόσμο όλον:

Η ΚΥΠΡΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Σπύρος Δημητρίου