5 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1956 : Ο ΔΙΓΕΝΗΣ ΔΙΑΤΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΓΓΛΟΥ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΥ ΤΖΟΝ ΚΡΙΜΕΡ

Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – Διγενή

Η σύλληψη του άγγλου πράκτορα Τζόν Κρίμερ είχε γίνει στις 2 Αυγούστου από την ομάδα της Κερύνειας για να χρησιμοποιηθεί ως αντάλλαγμα με τους θανατοποινίτες αγωνιστές Πατάτσο, Μιχαήλ και Ζάκο. Τον κρατούσαν φρουρούμενο σ’ ένα δωματιάκι στο χωριό Άγιο Γεώργιο της Κερύνειας παρέχοντάς του σχετικές περιποιήσεις όπως διέταξε ο Διγενής. Ο μισέλληνας άγγλος όμως το παρατράβηξε ζητώντας περιποιήσεις 5 αστέρων ξενοδοχείου. Μόλις δημοσιοποιήθηκε η σύλληψη του βρετανού οι αποικιακές στρατιωτικές αρχές χτένισαν την περιοχή της Κερύνειας.
Στις 3 Αυγούστου ο Διγενής διέταξε την εκτέλεση του Κρίμερ μετά την εκτέλεση των μελλοθανάτων αγωνιστών.
Ο Ανδρέας Ζάκος μέσα από το κελί του μελλοθανάτου έστειλε μήνυμα στον Αρχηγό του, μέσου των εφημερίδων, κάνοντας έκκληση να χαριστεί η ζωή του άγγλου κρατούμενου. Το μεγαλείο ψυχής του Έλληνα Ήρωα όμως δεν έπεισε τον Διγενή.
Εντούτοις μόλις ο ίδιος διαπίστωσε την ηλικία του βρετανού(ήταν πάνω από τα 75) πήρε την απόφαση ,λόγω αυτού του γεγονότος, να τον απελευθερώσει.
Η διαδικασία, όμως, της απελευθέρωσης δεν ήταν εύκολη υπόθεση, μια κι οι άγγλοι στρατιώτες ήταν στην γύρω περιοχή και ερευνούσαν τα πάντα και φυσικά να μην
αντιληφθεί ο ίδιος ο αιχμάλωτος σε ποιο σημείο τον είχαν φυλακίσει.
Στις 5 Αυγούστου 1956 γύρω στις 8 και 30 δυο αυτοκίνητα, το ένα με οδηγό τον Νίκο Καρεφυλλίδη να προπορεύεται και να ειδοποιεί για τυχόν κινδύνους και το άλλο με τον Κύρο Πιστό μαζί με τον κρατούμενο, έφυγαν από τον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας και πήραν τον δρόμο προς Καραβά. Τον Κρίμερ του είχαν κρύψει το πρόσωπο για να μην βλέπει και άρχισαν να οδηγούν παραπλανητικά για περίπου μισή ώρα. Κάποια στιγμή μπήκαν στον δρόμο Ελιάς - Παλιοσόφου κι εκεί ένας αγωνιστής από τον Καραβά παρέλαβε τον Κρίμερ τον οποίο απελευθέρωσε γύρω στις 23:00 το βράδυ της ίδιας μέρας. Ταυτόχρονα ειδοποιήθηκαν οι εφημερίδες για την απελευθέρωση του άγγλου καθώς και για το σημείο στο οποίο βρίσκεται.
Γι αυτή την σύλληψη γράφει ο Διγενής στα απομνημονεύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ:
« Ήδη με απησχόλει σοβαρώς το ενδεχόμενον του απαγχονισμού υπό των Άγγλων των τριών θανατοποινιτών μελών μας. Διέταξα προς τούτο την σύλληψιν αιχμαλώτων Άγγλων, δια το ενδεχόμενον ανταλλαγής τούτων με τους θανατοποινίτας. Πράγματι, περί τα τέλη Ιουλίου επετεύχθη η σύλληψις του Άγγλου πολίτου CREMER, φερομένου ως πράκτορος της Ιντέλλιντζενς Σέρβις, όστις καθ’ όλην την διάρκειαν της κρατήσεώς του έτυχεν αρίστης μεταχειρίσεως εκ μέρους μας. Πληροφορηθείς όμως ότι ούτος ήτο υπερήλιξ(75 ετών) διέταξα την απελευθέρωσίν του. Ενώ δε ανέμενα ανάλογον ανθρωπιστικήν ανταπόκρισιν εκ μέρους του Χάρντιγκ, τουναντίον ούτος διέταξε την εκτέλεσιν των τριών Ελλήνων θανατοποινιτών....»


Πηγές :
Γεώργιος Γρίβας – Διγενής Απομνημονεύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59 Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 2013.
Λεωνίδα Λεωνίδου Γεώργιος Γρίβας – Διγενής Βιγραφία Τόμος Β΄(1950-1959) Εκδόσεις Προσωπική Λευκωσία 1997

Σχόλια