Αναπλ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Κύπρου
Συμπληρώνεται, αυτές τις μέρες, ένας αιώνας από τον θάνατο, τον Ιούλιο 1916, του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυρίλλου Β΄ Παπαδόπουλου. Ο Κύριλλος γεννήθηκε στον Πρόδρομο και με φροντίδα του συντοπίτη του, Αρχιεπισκόπου Σωφρονίου, σπούδασε στα Ιεροσόλυμα, στη Θεολογική Σχολή Σταυρού. Με την επιστροφή του στην Κύπρο χειροτονήθηκε διάκονος (1873) και διορίστηκε δάσκαλος στην Ελληνική Σχολή Λευκωσίας. Δυναμικός και στωμύλος, ειδικά σε σύγκριση με τον μετριοπαθή Σωφρόνιο, μετά την άφιξη των Βρετανών ασχολήθηκε με την πολιτική και στις εκλογές του 1886 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής. Όμως, μια τυπική παράλειψη (που υπέδειξε ο ανθυποψήφιός του, Αχιλλέας Λιασίδης, θανάσιμος αντίπαλός του έκτοτε), ακύρωσε την εκλογή και στη Βουλή εισήλθε στις επαναληπτικές εκλογές του 1889, ως μητροπολίτης, πλέον. Ήταν μέλος του Νομοθετικού Συμβουλίου για τέσσερις ακόμη περιόδους, μέχρι το 1911, κατέχοντας το ρεκόρ συνεχούς παρουσίας στη Βουλή (22 χρόνια).
Το 1889 εκλέχθηκε μητροπολίτης Κυρηνείας και το 1893, ύστερα από τριετή χηρεία του θρόνου, εκλέχθηκε μητροπολίτης Κιτίου. Μετά τον θάνατο του Σωφρονίου, το 1900, διεκδίκησε με τον Κυρηνείας, Κύριλλο Βασιλείου, τον αρχιεπισκοπικό θρόνο, πρωταγωνιστώντας στο δεκαετές «Αρχιεπισκοπικό ζήτημα», την πρώτη πολωτική αντιπαράθεση που δίχασε τον λαό της Κύπρου. Λόγω της συνωνυμίας, η (εμφανέστατη…) διαφορά στη σωματική διάπλαση, στα κιλά και στο οξύθυμο του χαρακτήρα, επέβαλε τα
προσωνύμια «Κυριλλάτσος», για τον Κιτίου, και «Κυριλλούδιν», για τον Κυρηνείας. Πρωτοστατούντος του Κωνσταντινουπόλεως Ιωακείμ Γ΄, το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέλεξε, το 1908, Αρχιεπίσκοπο τον Κυρηνείας. Όμως, οι «κιτιακοί» δεν αποδέχθηκαν την εκλογή και με πολιτικό νόμο, που ψήφισε η Βουλή με τη συνδρομή των Βρετανών, έγιναν εκλογές όπου, με αποχή των «κυρηνειακών», αναδείχθηκε Αρχιεπίσκοπος ο «Κυριλλάτσος» (Κύριλλος Β). Το ζήτημα έληξε τυπικά το 1910, όταν έγινε η συμφιλίωση των δύο Κυρίλλων και η αναγνώριση της εκλογής του 1909.
Ο Κύριλλος Παπαδόπουλος ήταν ο ηγέτης της σκληρής αντιπολιτευτικής πτέρυγας στη Βουλή, και από το 1891, με την αποτροπή της εκλογής του Βρετανού διοικητή Αμμοχώστου Α. Young, σε βουλευτική έδρα των «μη Μωαμεθανών», πρωταγωνίστησε στην ενωτική κίνηση. Γύρω του σχηματίστηκε ο κύκλος των αυτοκληθέντων «Αδιαλλάκτων», στον οποίο ανήκαν, σχεδόν όλοι, οι ικανότεροι πολιτευτές της νέας γενιάς, με σπουδαιότερους τους Φ. Ζαννέτο, Θ. Θεοδότου, Ιω. Κυριακίδη και Χρ. Σώζο και, στη δημοσιογραφία, τον Νικόλαο Καταλάνο. Κομβικό γεγονός για τη δημιουργία της ομάδας ήταν η ίδρυση των μυστικών τμημάτων της «Εθνικής Εταιρείας» στην Κύπρο (1896-1897), των οποίων ο Κιτίου ήταν πρόεδρος. Είχε, επίσης, σημαντική δράση στην επιστροφή πολλών «λινοπάμπακων» στην Ορθοδοξία (αναφέρεται ότι συνέδραμε με τα χέρια του στο κτίσιμο ναού σε χωριό της Τηλλυρίας).
Ο Κύριλλος ως Αρχιεπίσκοπος απογοήτευσε. Μόνη κληρονομιά της περιόδου αυτής, είναι πολλές ευτράπελες ανέκδοτες ιστορίες από τις εκκλησιαστικές του περιοδείες όπου, λόγω και ράβδω, επιβεβαίωνε τον χαρακτηρισμό του «Κυριλλάτσου»… Όπως έγραφε ο Ν. Καταλάνος, αμέσως μετά τον θάνατό του, «Η οκταετής εν τη ανωτάτη εκκλ. Αρχή δράσις του (…) εγένετο άδοξος ίνα μη τι βαρύτερον είπωμεν, και ο ιστορικός του μέλλοντος, όστις πάντως θα ασχοληθή με την εν λόγω περίοδον της Εκκλησίας της Κύπρου, θα αναγνωρίση ότι πάντως βαθεία τις ψυχολογική μεταβολή επήλθε παρά τω Αρχιεπισκόπω Κυρίλλω Β΄, διότι είναι ανεξήγητοι αι εκδηλωθείσαι αντιθέσεις μεταξύ της μητροπολιτικής και της αρχιεπισκοπικής δράσεως αυτού».
Το καλοκαίρι του 1916 ανέβηκε στον Άγιο Δημήτριο Μαραθάσας, στην αδελφή του, για θειούχα ιαματικά λουτρά στις Τρεις Ελιές. Εκεί απεβίωσε στις 6 Ιουλίου 1916. Η κηδεία του και η ταφή του (καθήμενου, κατά το έθος) έγινε στον Πρόδρομο. Είχε προηγηθεί η μεταφορά του θανόντος από τον Άγιο Δημήτριο, με πεζοπορία της εκκλησιαστικής και πολιτικής ηγεσίας της εποχής, και εκατοντάδων χωρικών. Η παπαδιαμαντικής ομορφιάς νεκρική πομπή στην τραχύτητα του ορεινού κυπριακού τοπίου ήταν, αναπάντεχα, το ιδανικό αποχαιρετιστήριο σκηνικό και η τελική ειρήνευση για τον Μαραθεύτη κληρικό.
Δημοσιεύθηκε στην εφημ. “Ο Φιλελεύθερος” στις 2 Ιουλίου 2016
https://papapolyviou.com/
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου