3 ΜΑΙΟΥ 1956 : Ο Χάρντιγκ επικηρύσσει τον Διγενή με 10.000 λίρες.

Δρ. Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα- Διγενή

Την Μεγάλη Πέμπτη 3 Μαίου 1956, που έβγαινε ο Αυξεντίου από την κλινική, επέλεξε ο στρατάρχης Χάρντιγκ να επικηρύξει τον Διγενή με το τεράστιο ποσό των 10.000 λιρών. Μια κίνηση που αποσκοπούσε στην άμεση λειτουργία της προδοσίας μια και τα αργύρια ήταν πολλά.
Η αφίσα με την επικήρυξη αναρτήθηκε παντού σε πόλεις και χωριά, δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες και ανακοινώθηκε στο ραδιόφωνο αλλά και με τηλεβόες απο ελικόπτερα και μικρά αεροπλάνα σε λόγγους και βουνά όλης της μαρτυρικής μεγαλονήσου.
Φυσικά δεν έλλειπε και η σχετική προπαγάνδα από τις ανταποκρίσεις των άγγλων δημοσιογράφων που μετέδιδαν την είδηση για την επικήρυξη του Αρχηγού της ΕΟΚΑ. Η ανταπόκριση του «Ρώυτερ» είναι ενδεικτική :
« Ο Γρίβας, ο οποίος άγει το 57ον έτος της ηλικίας του, φημολογείται ότι είναι ο μυστηριώδης αρχηγός της παρανόμου οργανώσεως ΕΟΚΑ, υπογράφει δε πάντοτε ως «Διγενής». Είναι στρατηγός του Ελληνικού Στρατού και έχει παραιτηθή των τάξεων αυτού, επολέμησε κατά της αντιστάσεως. Είναι χαμηλού αναστήματος και φέρει μικρόν μύστακα, εγεννήθη εις την Δωδεκάνησον, αλλά λέγεται ότι ανετράφη εις Λεμεσόν της Κύπρου.
Προ πέντε εβδομάδων είχε κυκλοφορήσει η φήμη ότι οι δυνάμεις ασφαλείας «ολλίγου δείν να συνελάμβανον» αυτόν εις την περιοχήν της Πάφου. Εν τούτοις ο Γρίβας παραμένει ασύλληπτος.
Απίθανοι ιστορίαι κυκλοφορούν περί του στρατηγού Γρίβα. Ωρισμέναι εξ αυτών, βασιζόμεναι επί πραγματικών γεγονότων, ομιλούν περί αυτού ως «μαέστρου» εις τας μεταμφιέσεις και εμπειρογνώμονος εις την τακτικήν του ανταρτοπολέμου.
Βρεττανοί αξιωματικοί εξεπαίδευσαν τον Γρίβαν εν Ελλάδι κατά την εποχή της Γερμανικής Κατοχής, ότε ο Γρίβας παρέμενεν ο ασύλληπτος αρχηγός της εθνικιστικής οργανώσεως αντιστάσεως «Χ», η οποία ούκ ολίγες φοράς εδημιούργησεν εις τους Γερμανούς μεγίστας δυσχερίας.
Η ηγεσία της ΕΟΚΑ λέγεται ότι αποτελείται εκ τριανδρίας. Ο εις των ανδρών είναι επιφορτησμένος με τας επιχειρήσεις, ο δεύτερος με την πολιτικήν και ο τρίτος με την εκπαίδευσιν των πατριωτών. Πιστεύεται ότι ο Γρίβας είναι ο αρχηγός των επιχειρήσεων και, συνεπώς, υπό την ιδιότητά του αυτήν ευρίσκεται επί κεφαλής της τριανδρίας.
Κοινόν μυστικόν είναι ότι- τουλάχιστον, ως πιστεύεται υπό των εδώ αρχών ασφαλείας- αξιωματικοί του Ελληνικού Στρατού υπηρετούν υπό τας διαταγάς του Γρίβα, αλλά μέχρι σήμερον άπαντες διέφυγον την σύλληψιν».
Αντιλαμβάνεται κανείς την προπαγάνδα και τα ψέματα της ανταπόκρισης. Διαβάζοντας

το πιο πάνω κείμενο το μοναδικό που είναι αλήθεια είναι η ηλικία και η αντίσταση του Διγενή απέναντι στους Γερμανούς την περίοδο της κατοχής , με την οργάνωση «Χ».
Παρόλα αυτά η ΕΟΚΑ παραμένει ΑΗΤΗΤΗ και ο Διγενής ασύλληπτος. Η επικήρυξη του Χάρντιγκ πήγε στον βρόντο και κατέληξε στο ρεζίλεμα του αποικιοκράτη.
Ο Αρχηγός Διγενής από τους «Μαύρους Κρεμμούς» που βρισκόταν με τους αντάρτες του, πληροφορήθηκε από το ραδιόφωνο για την επικήρυξή του και βγάζοντας ένα μικρό γέλιο, πήρε την πένα και έγραψε στο σημειωματάριό του :

ΕΟΚΑ

ΕΠΙΚΗΡΥΞΙΣ

Επικηρύσσομεν ΑΝΕΥ ΟΥΔΕΜΙΑΣ ΥΛΙΚΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ τον Γκαουλάιτερ ΣΕΡ ΤΖΩΝ ΧΑΡΤΙΓΚ
Η εκτέλισις τούτου είναι καθήκον παντός Έλληνος.
Αντί υλικής αμοιβής, η οποία μόνον από χυδαίους και προς χυδαίους χορηγείται, θα ανακηρύξωμεν εθνικόν ήρωα, το δε όνομά του θα γραφή χρυσοίς γράμμασι εις το Πάνθεον των ηρώων του Κυπριακού απελευθερωτικού αγώνος, εκείνον ο οποίος θα εκτελέση τον σαδιστήν βασανιστήν του Κυπριακού λαού.

ΕΟΚΑ
Ο ΑΡΧΗΓΟΣ
ΔΙΓΕΝΗΣ

Η επικήρυξη αυτή κυκλοφόρησε τις επόμενες μέρες παντού στην Κύπρο, μέσα από τον μηχανισμό της Οργάνωσης, και μέσα από τα ραδιόφωνα και τα πρακτορεία ειδήσεων παντού στον Κόσμο, προκαλώντας ειρωνικά σχόλια και γέλια σε βάρος του Χάρντιγκ. Ο Διγενής στο συνοδευτικό σημείωμα προς το Κέντρο της Οργάνωσης έγραφε :
« Η επικήρυξή μου είναι σημείο απελπισίας και οι τελευταίοι σπασμοί εκπνέοντος θηρίου. Ο Θεός με προστατεύει, διότι διεξάγω αγώνα ιερόν και δίκαιον».
Μετά απ’ όλα αυτά ο Αρχηγός έστειλε επείγουσες και λεπτομερείς διαταγές προς τους τομείς για αυξημένα μέτρα κινήσεων και συμπεριφοράς, απέναντι στις συνεχιζόμενες επιχειρήσεις των άγγλων στην περιοχή Κύκκου-Τηλλυρίας αλλά και για πιθανούς προδότες που μπορεί να υπάρξουν λόγω της επικήρυξης. Τέλος, ο Διγενής τόνιζε ιδιαίτερα την μη παραβίαση των διαταγών του και τους απηύθυνε τελευταία προειδοποίηση για πολύ αυστηρά μέτρα σε περίπτωση που θα υπήρχαν παραβάτες.
Οι ώρες πλησίαζαν για την Ανάσταση του Κυρίου και ο Αρχηγός με τους αντάρτες πάνω στα βουνά της Κύπρου έδιναν την μάχη τους κάτω από αντίξοες συνθήκες και απέναντι στα αθέμιτα μέσα του δυνάστη. Ένας Αγώνας δίκαιος, για τη λευτεριά και την ΕΝΩΣΗ με την ΕΛΛΑΔΑ.

Πηγές:
Νίκου Παπαναστασίου ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΥΚΑΛΙΔΗΣ. ΤΟ «ΑΓΡΙΝΟ» ΤΗΣ ΕΟΚΑ Εκδόσεις Προσωπική Λευκωσία 2009.
Σπύρου Παπαγεωργίου ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΘΥΕΛΛΑ 1955-1959 Εκδόσεις Κ. Επιφανίου Λευκωσία 1977.