4 ΜΑΡΤΙΟΥ 1956 : Ο Διγενής δίνει έγκριση για δολιοφθορά στο αεροδρόμιο Λευκωσίας



Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – Διγενή



Είχαν περάσει μερικές μέρες από την διακοπή των συνομιλιών Μακαρίου-Χάρντιγκ όταν η ΕΟΚΑ με την έγκριση του Διγενή, πραγματοποίησε μια άκρως επικίνδυνη δολιοφθορά στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Στόχος ήταν η ανατίναξη ενός αεροπλάνου τύπου ΕΡΜΗΣ που θα μετέφερε στρατιώτες στο Λονδίνο από τη Λευκωσία.
Από τα τέλη του 1955 ένας μαθητής του Παγκυπρίου Γυμνασίου και μέλος της Οργάνωσης, ο Χαράλαμπος Χριστοφόρου από την Έγκωμη, ανέλαβε να φέρει σε πέρας αυτή τη δύσκολη ενέργεια. Ο ίδιος αφηγείται στον ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣ :
«Τέλη του 1955 εγνώρισα εις το αεροδρόμιον, τον Μιχαλάκην Βαπόρην, όστις είχε εκεί κατάστημα πωλήσεως διαφόρων πραγμάτων. Ο Βαπόρης ήθελε πολύ να γίνη μέλος της ΕΟΚΑ και να βοηθήση. Του έρριψα την ιδέαν τοποθετήσεως βόμβας εις αεροπλάνον, το οποίον μετέφερεν αξιωματικούς και Αγγλικά στρατεύματα. Βρήκα τους αδελφούς Χατζηνικολάου μετά των οποίων συνειργαζόμην και εις αλλεπαλλήλους συσκέψεις εις το σπίτι των και εις το σωματείον ΕΘΑ Έγκωμης απεφασίσαμεν να χρησιμοποιήσωμεν αστυνομικόν, ο οποίος ειργάζετο στο αεροδρόμιον, διότι ημείς δεν επιτρέπετο να εισέλθωμεν εις τον χώρον του αεροδρομίου. Κατόπιν εντατικής ερεύνης και μεγάλης προσοχής βρήκαμεν τον εξαίρετον αγωνιστήν Ανδρέαν Μιλτιάδου, αστυνομικόν του αερολιμένος. Συνεζητήσαμεν τα του σαμποτάζ και τελικά απεφασίσθη η τοποθέτισης της βόμβας εις αεροπλάνον μεταφέρον αγγλικά στρατεύματα.
Υπελείπετο η έγκρισις του Αρχηγού. Διεβιβάσαμεν τα σχέδιά μας και τα ενέκρινεν. Ένα μεσημέρι του Φεβρουαρίου 1956 μας έφεραν εις το σωματείον όπου ήτο ο Γ. Χατζηνικολάου, καθηγητής Παγκυπρίου Γυμνασίου, την ωρολογιακήν βόμβαν. Αύτη θα ερρυθμίζετο εις χρόνον ώστε να εκραγή κοντά ότε το αεροπλάνον θα ήτο εν πτήσει. Εκάλεσα τον Ανδρέαν Μιλτιάδου εις το σωματείον ΕΘΑ Έγκωμης και του υπέδειξα να τοποθετηθή η βόμβα κάπου πλησίον της πτέρυγος του αεροπλάνου ίνα εκραγή κοντά στην βενζίνην.»
Ο Μιλτιάδου που ήταν κι αυτός μέλος της Οργάνωσης, δέχτηκε αρχικά αλλά του είπε ότι θα πάρει έγκριση κι απ’ τον ομαδάρχη του. Πράγματι το ανέφερε στον Στέλιο Κουρέα ο οποίος του είπε ότι ήταν αρκετά παράτολμη ενέργεια και χρειαζόταν καλή μελέτη για την εκτέλεσή της. Μετά από λίγο καιρό, στις αρχές του 1956, ο Κουρέας κάλεσε τον Μιλτιάδου και του είπε ότι έχει την έγκριση της Οργάνωσης για την παράτολμη αυτή ενέργεια. Σ’ αυτό το διάστημα ο Μιλτιάδου συναντήθηκε μια δυό φορές με τα αδέλφια Κώστα και Γιώργο Χατζηνικολάου από την Έγκωμη, μέσω του Χριστοφόρου, οι οποίοι θα του ανέθεταν την τοποθέτηση της βόμβας. Στο ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ο
Μιλτιάδου αφηγείται για την θεαματική αυτή δολιοφθορά :
«Αρχάς Μαρτίου 1956 με ειδοποίησαν να πάων στην Έγκωμη προς συνάντησιν του Κώστα Χατζηνικολάου. Συναντήθημεν στον σύλλογο και μου είπεν ότι η βόμβα ήτο έτοιμη, εστάλη σε ο Χαμπής να τη φέρη, για να μου δείξη τον χειρισμόν της. ‘Οταν ήλθεν, επήγαμεν και οι δύο μέσα στην εκκλησίαν της Έγκωμης, όπου μου έδειξε τον χειρισμόν και μου την έδωσε. Ήτο ένα συνηθισμένο κουτί απο καραμέλλες γεμάτο Τ.Ν.Τ στο πλευρό του οποίου υπήρχε μια τρύπα, μέσα στην οποία θα τοποθετούσα το ωρολογιακό μολυβδοκόνδυλο για την έκρηξιν. Την έβαλα μέσα στην τσέπη της καπαρτίνας μου και ξεκίνησα με το ποδήλατό μου για τον Σταθμό Αγίου Δομετίου όπου έμενα. Έξω από τον σταθμόν υπήρχε μπλόκο όπου με σταμάτησαν οι στρατιώτες και ένας επλησίασε για να με ερευνήση. Αμέσως παρουσίασα την αστυνομικήν ταυτότητά μου, την οποία είχα έτοιμη και του εδήλωσα ότι πηγαίνω στον αστυνομικόν σταθμόν. Ο στρατιώτης μου είπε «All right john, you may go». Επήγα στον σταθμό και εκλέιδωσα την βόμβα στο ερμάρι μου. Την άλλη μέρα πρωί, 4.3.56, επήρα την βόμβα και ξεκίνησα με το λεωφορείον για το αεροδρόνιον, Στην είσοδο του αεροδρομίου όλοι ηρευνήθησαν εκτός από τους αστυνομικούς και έτσι η βόμβα έφθασε στον προορισμό της. Όταν φθάσαμεν στο αεροδρόμιο παράδωσα την βόμβα στον Μιχάλη Βαπόρην για να την φυλάξη έως τη νύκτα. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας επήγα στο γραφείο της «Αμαθούς» και επληροφορήθην ποιό αεροπλάνο θα μετέφερε στρατιώτας την νύκτα στην Αγγλία. Μόλις έδυσεν ο ήλιος επήγα στο κατάστημα του Μιχάλη Βαπόρη επήρα την βόμβα την ετοίμασα, την έβαλα στον κόρφο μου και επροχώρησα προς το αεροπλάνο το οποίον επεσήμανα προηγουμένως. Όταν επλησίασα αντελήφθην ένα φρουρό της RAF(Κύπριο) να στέκεται κάτω απο το αεροπλάνο. Αμέσως άλλαξα διεύθυνσιν και επροχώρησα προς το γραφείον του Παπαπέτρου. Μετά πέντε λεπτά περίπου επέστρεψα και είδα ότι ο φρουρός ευρίσκετο κάτω από άλλο αεροπλάνον. Ανέβηκα την σκάλα του αεροπλάνου σιγά-σιγά, χωρίς να με αντιληφθή, εισήλθα εντός αυτού και έβαλα την βόμβα κάτω απο ένα κάθισμα προς τα αριστερά. Κατέβηκα και έφυγα χωρίς να με ιδή ο φρουρός. Ύστερα απο δυό ώρες εξερράγη η βόμβα ενώ ακόμα οι εργάται ησχολούντο με τη φόρτωση του αεροπλάνου. Το αεροπλάνο πήρε αμέσως φωτιά. Μάταια η πυροσβεστική υπηρεσία της RAF προσεπάθει να το σώση. Το αεροπλάνον κατεστράφη ολοσχερώς. Η βόμβα επρόκειτο να εκραγή κατά την ώραν της πτήσεως, αλλά για καλήν τους τύχην ο πιλότος διέταξε καθυστέρησιν αναχωρήσεως για μισήν ώραν».
Η ενέργεια αυτή πήρε διαστάσεις στα μέσα ενημέρωσης και έδειξε την ικανότητα της ΕΟΚΑ να χτυπά παντού. Η Αποικιοκρατία πήρε αυστηρά μέτρα απολύοντας όλους του Έλληνες εργαζόμενους του αεροδρομίου αντικαθιστώντας τους με Άγγλους και Τούρκους.


Πηγές;
Γεωργίου Γρίβα – Διγενή ΧΡΟΝΙΚΟΝ ΑΓΩΝΟΣ ΕΟΚΑ 1955-1959 Εκδόσεις Σύνδεσμοι Αγωνιστών ΕΟΚΑ 1955-1959 Λευκωσία 1997
Λεωνίδα Λεωνίδου Γεώργιος Γρίβας – Διγενής Βιγραφία Τόμος Β΄(1950-1959) Εκδόσεις Προσωπική Λευκωσία 1997

Σχόλια