ΕΟΚΑ : 21 Νοεμβρίου 1955 : Η δεύτερη επιχείρηση στον Αμίαντο.


Σπύρος Δημητρίου
Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα-Διγενή

Την νύχτα της 21ης Νοεμβρίου 1955 ακούστηκαν για δεύτερη φορά τα όπλα της ΕΟΚΑ στον Αμίαντο. Είχε προηγηθεί στις 22 Ιουνίου του ίδιου χρόνου, η επίθεση στον αστυνομικό σταθμό του Αμιάντου. Τα μεταλλεία του Μιτσερού και του Αμιάντου αποτελούσαν σημαντικό στόχο της Οργάνωσης για να καλυφθούν οι ανάγκες σε εκρηκτικά της ΕΟΚΑ. Στο Μιτσερό είχαν γίνει δυό επιχειρήσεις στις 22 Σεπτεμβρίου και στις 18 Νοεμβρίου 1955 που είχαν στεφθεί με επιτυχία.
Η επιχείρηση στον Αμίαντο έγινε εναντίον της φρουράς των εκρηκτικών υλών του μεταλλείου απο τους Ρένο Κυριακίδη(Ρωμανό), Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου(Γεράκι), Χαράλαμπο Ζαβλή(Ηρακλή), Θεοδόση Παπαχριστοδούλου(Κολοκοτρώνη), Λάμπρο Καυκαλίδη(Ακρίτα), Κυριάκο Κόκκινο(Μήτρο), Χαράλαμπο Μπαταριά(Βότση), Γιώργο Μιχαήλ(Οικονόμο), Αχιλλέα Ευσταθίου(Μίτα), Ανδρέα Αντωνίάδη(Λιόντο), Βάσο Βασιλειάδη(Λατζιά), Κώστα Πουργούρη και Λάμπρο Μακρή.
Η επιχείρηση ξεκίνηση με την εξουδετέρωση της φρουράς και στη συνέχεια άρχισε η ρίψη χειροβομβίδων. Απο τους πυροβολισμούς και τις εκρήξεις οι στρατιώτες και οι αστυνομικοί τάχασαν άρχισαν να κλαίνε και κρύφτηκαν στο σταθμό χωρίς την παραμικρή αντίδραση. Απο την σφοδρή μάχη σκοτώθηκαν 12 στρατιώτες και ένας ή δυο κατάφεραν να ξεφύγουν κρυμμένοι σ’ ένα βαγόνι του μεταλλείου.
Γράφει ο Διγενής στα Απομνημονεύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ :
«...Η επίθεσις εναντίον της φρουράς Αμιάντου εγένετο υπό ραγδαιοτάτην βροχήν αιφνιδιαστικώς δι’ ισχυρών μέσων και επιτυχώς την 21ην προς την 22 Νοεμβρίου, μετά προηγουμένην αναγνώρισιν. Η εκ δώδεκα στρατιωτών φρουρά εξουδετερώθη πλήρως. Κατ’ ασφαλείς πληροφορίας δυο μόνον έμειναν άθικτοι, κρυβέντες κάτωθι βαγονίου μεταλλείου. Οι υπόλοιποι εφονεύθησαν ή ετραυματίσθησαν. Χαρακτηριστικόν είναι, ότι οι Άγγλοι στρατιώται του αστυνομικού σταθμού Αμιάντου, απέχοντες μόλις 200 μέτρα απο τον χώρον συμπλοκής μόλις ήκουσον τους πυροβολισμούς έσπευσαν να αποκρυβούν εντός του αστυνομικού σταθμού και μόνον την πρωίαν εξήλθον τούτου δια να περισυλλέξουν τους νεκρούς και τραυματίας συναδέλφους των.»
Μετά την ένοπλη επίθεση στον Αμίαντο οι Βρετανοί μετακίνησαν όλη την ποσότητα
απο δυναμίτες που υπήρχε στο μεταλλείο(22.000 ράβδους) και την πήγαν στο μεταλλείο της Σκουριώτισσας. Στη διαδρομή τα στρατιωτικά αυτοκίνητα δέχθηκαν επίθεση απο αντάρτες της ΕΟΚΑ που είχαν στήσει ενέδρα στο δρόμο μεταξύ Πλατανιών και Κακοπετριάς.
Συνεχίζει ο Διγενής στα Απομνημονεύματα του Αγώνα : «..Μετά την ένοπλον επίθεσιν ή εν τη αποθήκη Αμιάντου ποσότης δυναμίτιδος απεφασίσθη υπό των Αρχών όπως μεταφερθή εις Σκουριώτισσαν, τη συνοδεία ενόπλων στρατιωτών. Καθ’ οδών όμως και μεταξύ Κακοπετριάς και Πλατανιών οι Βρετανοί στρατιώται υπέστησαν επίθεσιν εξ ενέδρας υπό ανταρτικής ομάδος Κακοπετριάς. Κατά την σύγκρουσιν ταύτην εφονεύθησαν τρείς στρατιώτες και τέσσερες ετραυματίσθησαν. Εκ ημετέρων ουδεμία απώλεια.»
Μετά την επίθεση οι Άγγλοι επέστρεψαν στον Αμίαντο να πάρουν ενισχύσεις έτσι ώστε να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς Σκουριώτισσα. Λόγω αυτής της επιχείρησης οι Βρετανοί συνέλαβαν και οδήγησαν στο Τρόοδος για ανακρίσεις αρκετούς υπαλλήλους της εταιρείας Αμιάντου.
Την ίδια μέρα η ΕΟΚΑ στο σχέδιο «Εξόρμηση προς την Νίκη» επετέθη εναντίον στρατιωτικών περιπόλων και αυτοκινήτων στο Βαρώσι και στα χωριά Ξυλοτύμπου και Ξυλοφάγου με αποτέλεσμα τον φόνο και των τραυματισμό αρκετών στρατιωτών.


Πηγές:
Κορνήλιος Χατζηκώστας ΑΜΙΑΝΤΟΣ- ΠΙΤΣΙΛΙΑ. Η καρδιά της ΕΟΚΑ. Εκδόσεις Φυλλίς Λευκωσία 2015.
Γεώργιος Γρίβας Διγενής Απομνημονεύματα του Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59 Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 2013.
Νίκου Παπαναστασίου Λάμπρος Καυκαλίδης. Το «ΑΓΡΙΝΟ» της ΕΟΚΑ Εκδόσεις Προσωπική Λευκωσία 2009.

Σχόλια