ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ
Η Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών έχει ιδρυθεί το 2007 και συνδέεται οργανικά με
το Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ, 1955-1959. Σκοπός της ίδρυσης της
Ακαδημίας είναι η έρευνα και η επιστημονική τεκμηρίωση διαφόρων επιμέρους πτυ-
χών του αγώνα της ΕΟΚΑ και η οργάνωση διαλέξεων που απευθύνονται στο ευρύ-
τερο κοινό, με θέματα σχετικά με τον αγώνα της ΕΟΚΑ και τη σύγχρονη ιστορία
της Κύπρου.
Η Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών συνεργάζεται με το Κέντρο Έρευνας και Τεκμη-
ρίωσης Σύγχρονης Ιστορίας (ΚΕΤΕΣΙ), το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα
ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ), άλλα επιστημονικά ιδρύματα, αρχεία και οργανισμούς
στην Ελλάδα και στην Κύπρο, με σκοπό την ανάδειξη και την προβολή των νέων
πορισμάτων της ιστορικής έρευνας για τις στρατιωτικές, πολιτικές και διπλωματικές
πτυχές του αγώνα της ΕΟΚΑ, και γενικότερα, της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας
της Κύπρου.
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τις διαλέξεις που πραγματοποιήθηκαν κατά την
τρίτη και τέταρτη ετήσια σειρά διαλέξεων, κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2008-2009 και
2009-2010. Η τρίτη σειρά διαλέξεων είχε τίτλο «Οι αγώνες πριν από τον Αγώνα
1955-1959» και οι επτά διαλέξεις της σειράς πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα
Οκτωβρίου 2008 – Μαΐου 2009. Για τεχνικούς λόγους δεν περιλαμβάνεται στην έκ-
δοσή μας η διάλεξη του Αν. Καθηγητή Γιώργου Γιωργή. Το επόμενο έτος, από τον
Σεπτέμβριο του 2009 μέχρι τον Μάιο του 2010 πραγματοποιήθηκαν άλλες οκτώ δια-
λέξεις με τον γενικό τίτλο «Πτυχές από την προετοιμασία οργάνωσης του Αγώνα».
Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται οι δεκατέσσερεις από τις δεκαπέντε διαλέξεις
που πραγματοποιήθηκαν κατά το 2008-2010. Ανάμεσα στους δώδεκα εισηγητές –
συγγραφείς, περιλαμβάνονται διαπρεπείς πανεπιστημιακοί καθηγητές από την Ελ-
λάδα, με σημαντικό έργο για την ιστορία του Κυπριακού, ειδικοί ερευνητές από την
Κύπρο με διακριτό συγγραφικό έργο, αγωνιστές της ΕΟΚΑ που ξεχώρισαν και στα
γράμματα, αλλά και νέοι επιστήμονες – ιστορικοί. Η θεματολογία των διαλέξεων των δύο ετών, και του παρόντος τόμου, αφορά ζη-
τήματα της ιστορίας της Κύπρου επί Αγγλοκρατίας από το 1878 μέχρι το 1955:
Εξετάζονται θέματα όπως η βρετανική πολιτική από το 1931 μέχρι τις παραμονές
της έναρξης του αγώνα της ΕΟΚΑ, οι πολιτικές διεκδικήσεις των Ελλήνων Κυπρίων
πριν από τον ένοπλο αγώνα, τα Ενωτικά Δημοψηφίσματα και η Οκτωβριανή εξέ-
γερση του 1931, η συμβολή και ο ρόλος της εθναρχεύουσας κυπριακής Εκκλησίας,
ο κυπριακός εθελοντισμός, ο Τύπος και η βρετανική λογοκρισία, η πολιτική των ελ-
ληνικών και τουρκικών κυβερνήσεων για το Κυπριακό, η πνευματική και στρατιω-
τική προετοιμασία του Αγώνα κ.ά.
Η Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών εκφράζει τις θερμές της ευχαριστίες προς τους ει-
σηγητές, οι οποίοι αποδέχθηκαν την πρόσκλησή μας και με τον άψογο επιστημονικό
τους λόγο ήταν οι κύριοι συντελεστές στην επίτευξη των στόχων της διοργάνωσης
των διαλέξεων προς το ευρύ κοινό της Λευκωσίας. Ευχαριστούμε, επίσης, το Ρα-
διοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, χορηγό επικοινωνίας, που βοήθησε με τη μετάδοση τη-
λεοπτικών και ραδιοφωνικών ανακοινώσεων στην προβολή των διαλέξεων, και τη
Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Στροβόλου, χορηγό των εκδηλώσεων.
Τέλος, ευχαριστούμε όλους όσοι με τη μαζική τακτική τους παρουσία στήριξαν με
θέρμη τον θεσμό των μηνιαίων διαλέξεων και την ίδια την Ακαδημία Ιστορικών
Σπουδών, συνέβαλαν στην παραγωγική συζήτηση των διαφόρων θεμάτων και δημι-
ούργησαν με την ανελλιπή τους συμμετοχή το ζεστό δημιουργικό κλίμα που είναι
απαραίτητο για την επιτυχή πραγματοποίηση των διαλέξεων.
Πέτρος Παπαπολυβίου
Αναπληρωτής καθηγητής
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Πανεπιστήμιο Κύπρου
Αγώνες πριν τον Αγώνα του 1955 Πτυχές από την Προετοιμασία Οργάνωσης του Αγώνα Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959. Διαλέξεις Ακαδημίας Ιστορικών Σπουδών. Λευκωσία 2013
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ : Δρ. Σπύρου Δημητρίου
Η Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών έχει ιδρυθεί το 2007 και συνδέεται οργανικά με
το Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ, 1955-1959. Σκοπός της ίδρυσης της
Ακαδημίας είναι η έρευνα και η επιστημονική τεκμηρίωση διαφόρων επιμέρους πτυ-
χών του αγώνα της ΕΟΚΑ και η οργάνωση διαλέξεων που απευθύνονται στο ευρύ-
τερο κοινό, με θέματα σχετικά με τον αγώνα της ΕΟΚΑ και τη σύγχρονη ιστορία
της Κύπρου.
Η Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών συνεργάζεται με το Κέντρο Έρευνας και Τεκμη-
ρίωσης Σύγχρονης Ιστορίας (ΚΕΤΕΣΙ), το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα
ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ), άλλα επιστημονικά ιδρύματα, αρχεία και οργανισμούς
στην Ελλάδα και στην Κύπρο, με σκοπό την ανάδειξη και την προβολή των νέων
πορισμάτων της ιστορικής έρευνας για τις στρατιωτικές, πολιτικές και διπλωματικές
πτυχές του αγώνα της ΕΟΚΑ, και γενικότερα, της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας
της Κύπρου.
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τις διαλέξεις που πραγματοποιήθηκαν κατά την
τρίτη και τέταρτη ετήσια σειρά διαλέξεων, κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2008-2009 και
2009-2010. Η τρίτη σειρά διαλέξεων είχε τίτλο «Οι αγώνες πριν από τον Αγώνα
1955-1959» και οι επτά διαλέξεις της σειράς πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα
Οκτωβρίου 2008 – Μαΐου 2009. Για τεχνικούς λόγους δεν περιλαμβάνεται στην έκ-
δοσή μας η διάλεξη του Αν. Καθηγητή Γιώργου Γιωργή. Το επόμενο έτος, από τον
Σεπτέμβριο του 2009 μέχρι τον Μάιο του 2010 πραγματοποιήθηκαν άλλες οκτώ δια-
λέξεις με τον γενικό τίτλο «Πτυχές από την προετοιμασία οργάνωσης του Αγώνα».
Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται οι δεκατέσσερεις από τις δεκαπέντε διαλέξεις
που πραγματοποιήθηκαν κατά το 2008-2010. Ανάμεσα στους δώδεκα εισηγητές –
συγγραφείς, περιλαμβάνονται διαπρεπείς πανεπιστημιακοί καθηγητές από την Ελ-
λάδα, με σημαντικό έργο για την ιστορία του Κυπριακού, ειδικοί ερευνητές από την
Κύπρο με διακριτό συγγραφικό έργο, αγωνιστές της ΕΟΚΑ που ξεχώρισαν και στα
γράμματα, αλλά και νέοι επιστήμονες – ιστορικοί. Η θεματολογία των διαλέξεων των δύο ετών, και του παρόντος τόμου, αφορά ζη-
τήματα της ιστορίας της Κύπρου επί Αγγλοκρατίας από το 1878 μέχρι το 1955:
Εξετάζονται θέματα όπως η βρετανική πολιτική από το 1931 μέχρι τις παραμονές
της έναρξης του αγώνα της ΕΟΚΑ, οι πολιτικές διεκδικήσεις των Ελλήνων Κυπρίων
πριν από τον ένοπλο αγώνα, τα Ενωτικά Δημοψηφίσματα και η Οκτωβριανή εξέ-
γερση του 1931, η συμβολή και ο ρόλος της εθναρχεύουσας κυπριακής Εκκλησίας,
ο κυπριακός εθελοντισμός, ο Τύπος και η βρετανική λογοκρισία, η πολιτική των ελ-
ληνικών και τουρκικών κυβερνήσεων για το Κυπριακό, η πνευματική και στρατιω-
τική προετοιμασία του Αγώνα κ.ά.
Η Ακαδημία Ιστορικών Σπουδών εκφράζει τις θερμές της ευχαριστίες προς τους ει-
σηγητές, οι οποίοι αποδέχθηκαν την πρόσκλησή μας και με τον άψογο επιστημονικό
τους λόγο ήταν οι κύριοι συντελεστές στην επίτευξη των στόχων της διοργάνωσης
των διαλέξεων προς το ευρύ κοινό της Λευκωσίας. Ευχαριστούμε, επίσης, το Ρα-
διοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, χορηγό επικοινωνίας, που βοήθησε με τη μετάδοση τη-
λεοπτικών και ραδιοφωνικών ανακοινώσεων στην προβολή των διαλέξεων, και τη
Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Στροβόλου, χορηγό των εκδηλώσεων.
Τέλος, ευχαριστούμε όλους όσοι με τη μαζική τακτική τους παρουσία στήριξαν με
θέρμη τον θεσμό των μηνιαίων διαλέξεων και την ίδια την Ακαδημία Ιστορικών
Σπουδών, συνέβαλαν στην παραγωγική συζήτηση των διαφόρων θεμάτων και δημι-
ούργησαν με την ανελλιπή τους συμμετοχή το ζεστό δημιουργικό κλίμα που είναι
απαραίτητο για την επιτυχή πραγματοποίηση των διαλέξεων.
Πέτρος Παπαπολυβίου
Αναπληρωτής καθηγητής
Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Πανεπιστήμιο Κύπρου
Αγώνες πριν τον Αγώνα του 1955 Πτυχές από την Προετοιμασία Οργάνωσης του Αγώνα Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959. Διαλέξεις Ακαδημίας Ιστορικών Σπουδών. Λευκωσία 2013
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ : Δρ. Σπύρου Δημητρίου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου