.jpg)
Μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Δημοκρατικού Συναγερμού
«Κύριε Πρόεδρε, με βαθιά θλίψη είμαι υποχρεωμένος να εκθέσω προς εσάς ορισμένες απαράδεκτες καταστάσεις και γεγονότα στην Κύπρο, για τα οποία θεωρώ υπεύθυνη την ελληνική κυβέρνηση». Έτσι ξεκινούσε η ημερομηνίας 2 Ιουλίου 1974 επιστολή του Προέδρου Μακαρίου, προς τον «Πρόεδρο» της Ελληνικής Δημοκρατίας Φαίδωνα Γκιζίκη.
Στην επιστολή του αυτή, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αποτύπωνε την τραγική κατάσταση που επικρατούσε στο εσωτερικό της νεοσύστατης τότε Δημοκρατίας και ζητούσε την ανάκληση των εξ Ελλάδος αξιωματικών που στελέχωναν την Εθνική Φρουρά, γιατί η παραμονή τους στο νησί θα ήταν, κατά την άποψή του, επιζήμια και θα όξυνε τις σχέσεις των δυο κυβερνήσεων σε μεγάλο βαθμό.
Πέντε μέρες μετά την αποστολή της εν λόγω επιστολής, στις 7 Ιουλίου 1974, ο Μακάριος συγκάλεσε συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, στην οποία ζήτησε να συμμετάσχει και ο Γλαύκος Κληρίδης ως Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων. Αμέσως μετά τη λήξη της συνεδρίας αυτής, ο Γλαύκος Κληρίδης παρέμεινε στο Προεδρικό Μέγαρο και είχε μια σημαντική συζήτηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης αυτής, ο Γλαύκος Κληρίδης προειδοποίησε τον Μακάριο για ένα επικείμενο πραξικόπημα από πλευράς της χούντας του ταξίαρχου Δημήτριου Ιωαννίδη, για τον λόγο ότι μετά τη δημοσιοποίηση της επιστολής προς Γκιζίκη, «μια ενστικτώδης αντίδραση εκ μέρους της ήταν πιο πιθανή από μια λογική».
Τα μέτρα που εισηγήθηκε τότε ο Γλαύκος Κληρίδης στον Μακάριο ήταν:
1) Τάχιστη προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τάχιστη ενημέρωση των χωρών μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για το γεγονός ότι επίκειται πραξικόπημα.
2) Τάχιστη ενίσχυση της εφεδρικής δύναμης με την πρόσληψη εκτάκτων αστυνομικών, οι οποίοι θα έφεραν νόμιμα όπλα.
3) Συνεχής φρούρηση από ειδικούς αστυνομικούς του Προεδρικού Μεγάρου, του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου, της Αρχής Τηλεπικοινωνιών και του αεροδρομίου.
4) Όλη η δύναμη της Προεδρικής Φρουράς να τεθεί σε πλήρη επιφυλακή και να βρίσκεται εντός και εκτός του Προεδρικού Μεγάρου, το οποίο θα έπρεπε να οχυρωθεί.
5) Ο Μακάριος να παραμένει κατά τις βραδινές ώρες εντός του Προεδρικού Μεγάρου και να μη μετακινείται στην Αρχιεπισκοπή.
Οι εισηγήσεις Κληρίδη δεν βρήκαν σύμφωνο τον Μακάριο, ο οποίος διαφώνησε με τα μέτρα, αλλά και με τις εκτιμήσεις του. Την ίδια εκτίμηση, ότι δηλαδή η χούντα θα αντιδρούσε βιαίως, είχε και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, όταν ενημερώθηκε στο Παρίσι για το περιεχόμενο της επιστολής Μακαρίου. Το περίεργο στην υπόθεση αυτή είναι ότι ο Μακάριος, στην ομιλία του ενώπιον των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στις 19
Ιουλίου 1974, ανέφερε ότι «Ο Κυπριακός Λαός είχε επί μακρόν χρόνο το αίσθημα ότι η Ελληνική Χούντα οργάνωνε πραξικόπημα και αυτό το αίσθημα κατέστη εντονότερον κατά τη διάρκεια των τελευταίων βδομάδων…».
Το πραξικόπημα εκδηλώθηκε οκτώ μέρες μετά την επίδοση της επιστολής, στις 15 Ιουλίου 1974 και επικράτησε εντός ελαχίστων ωρών. Υπήρξε δε ο προπομπός της τουρκικής εισβολής.
Σαράντα χρόνια μετά το προδοτικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, σειρά καίριων ερωτημάτων παραμένουν αναπάντητα. Δύο από αυτά είναι α) γιατί, ενώ η Τουρκία ετοιμαζόταν να εισβάλει στην Κύπρο, ο Μακάριος ήθελε τη μείωση της στρατιωτικής θητείας των στρατευσίμων και ζητούσε την αποχώρηση όλων των Ελλήνων αξιωματικών από την Εθνική Φρουρά (η προπαρασκευή για την εισβολή στην Κύπρο είχε αρχίσει έξι μήνες πριν) και β) γιατί, ενώ θα απέστελλε την προκλητική προς το καθεστώς Ιωαννίδη επιστολή και γνωρίζοντας ότι ο Ιωαννίδης ήταν θανάσιμος εχθρός του, δεν έλαβε σοβαρά μέτρα για αποτροπή τού σχεδόν βεβαίου πλέον πραξικοπήματος;
Το πιο πιθανό είναι ότι αν ο Μακάριος υιοθετούσε τις εισηγήσεις του Γλαύκου Κληρίδη της 7ης Ιουλίου 1974, ειδικά δε αυτήν της προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, το πραξικόπημα δεν θα πραγματοποιείτο. Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο Μακάριος κάλεσε να «πράξουν ό,τι μπορούν για να θέσουν τέρμα στην ανώμαλη κατάσταση η οποία δημιουργήθηκε με το πραξικόπημα των Αθηνών» στο νησί, κατόπιν εορτής, στην ομιλία του στα Ηνωμένα Έθνη τη 19η Ιουλίου 1974. Στην ίδια ομιλία που ανέφερε ότι «τα γεγονότα στην Κύπρο δεν αποτελούν εσωτερική υπόθεση των Ελλήνων της Κύπρου» και ότι «οι Τούρκοι της Κύπρου επηρεάζονται επίσης, το πραξικόπημα δε της ελληνικής χούντας είναι μία εισβολή…».
http://www.sigmalive.com/simerini/
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου