«Νερό και πυρομαχικά, πάμε Κύπρο»

Αθήνα.- Συνέντευξη στο Γιάννη Φασουλά

«Νερό και πυρομαχικά, πάμε Κύπρο», αυτή ήταν η εντολή που έλαβαν οι άνδρες της Α΄ Μοίρας Καταδρομών με έδρα το Μάλεμε, το απόγευμα της 21ης Ιουλίου κι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη ο «Αττίλας 1». Μιλάει αποκλειστικά στη «GN» ο πρώην αρχηγός ΓΕΣ Νικόλαος Ντούβας που συμμετείχε με το βαθμό του υπολοχαγού στην αποστολή αυτοκτονίας, όπως έχει ονομαστεί.


Οι «300» της Κρήτης παίρνουν το δρόμο για το αεροδρόμιο της Σούδας. Στη διαδρομή τραγουδούσαν το «Πότε θα κάνει ξαστεριά». Οι κάτοικοι των Χανίων, παρά το γεγονός ότι δεν γνώριζαν ποιος ήταν ο προορισμός των λοκατζήδων, τους ευχόταν «καλό βόλι κοπέλια», λες και είχαν διαβάσει στα μάτια τους, το που ακριβώς πηγαίνουν...
Η πτήση με τα αεροσκάφη Noratlaς, που κατευθύνονται χωρίς ραντάρ, χωρίς συνοδεία μαχητικών και με σιγή ασυρμάτου για το αεροδρόμιο της Λευκωσίας, είναι η πιο επικίνδυνη που έχουν πραγματοποιήσει ποτέ στην ιστορία τους οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. «Με την εμπειρία που έχω σήμερα ήταν κατά την άποψή μου «πτήση ηρώων», θα πει ο Νικόλαος Ντούβας και θα προσθέσει: «Τα πληρώματα της 354ΜΤΜ απέδειξαν εξαίρετες ικανότητες και νομίζω ότι η Πολεμική μας Αεροπορία έκανε το χρέος της πολύ πάνω από το καλώς νοούμενο καθήκον».

Μέσα σε καταιγισμό φίλιων πυρών, αφού όπως λέγεται ο πύργος ελέγχου της Λευκωσίας δεν είχε ενημερωθεί για την άφιξη ελληνικών δυνάμεων, τα περισσότερα από τα αεροσκάφη θα καταφέρουν να προσγειωθούν. Η κατάσταση που συναντούν οι «300» περιγράφεται όπως λέει ο πρώην αρχηγός ΓΕΣ μόνο με μια λέξη: «ΧΑΟΣ». Η συμβολή της Α΄ Μοίρας ήταν καθοριστική για να μην πέσει το αεροδρόμιο της Λευκωσίας στα χέρια των Τούρκων. Οι ήρωες καταδρομείς θα λάβουν επίσης στις μάχες που δόθηκαν στη Σχολή Γρηγορίου και στο Δάλι.

Μιλώντας 33 χρόνια μετά, εξακολουθεί όπως αναφέρει να νιώθει «μια πίκρα γιατί εκείνες τις στιγμές δεν βρέθηκαν άνθρωποι να σηκώσουν το ανάστημά τους. Ας ήταν χουντικοί, ας ήταν Γριβικοί, ας ήταν Μακαριακοί, αρκεί να ήταν ηγέτες. Υπήρχε «έλλειμμα ηγεσίας». Οι Μονάδες της Κύπρου πολέμησαν δεν λιποψύχησαν. Έγραψαν σελίδες δόξας και οι Κύπριοι το ξέρουν άσχετα αν υπό το βάρος των γεγονότων αποσιωπήθηκαν. Όμως δεν υπήρχαν κεφαλές, δεν υπήρχε ηγεσία».

Η συνέντευξη έχει ως εξής:

Ερ. Κύριε Ντούβα πριν από 33 χρόνια η Αʼ Μοίρα Καταδρομών στην οποία υπηρετούσατε με το βαθμό του υπολοχαγού, βρέθηκε από την έδρα της το Μάλεμε της Κρήτης στη Λευκωσίας, λίγες ώρες μετά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, τον Ιούλιο του 1974. Περιγράψτε μας εκείνες τις ώρες.

Επειδή εκείνη η περίοδος σημάδεψε και επηρεάζει ακόμη και σήμερα την πατρίδα μας, θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω από τον Νοέμβριο του 1973 όταν οι Τούρκοι δημοσίευσαν τον πρώτο χάρτη που αμφισβητούσε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στο Αιγαίο, στη δική μας τη Μονάδα σήμανε συναγερμό. Άρχισε μια εντατική προσπάθεια αριστοποίησης της εκπαίδευσης και σε λίγο χρόνο το επίπεδο επιχειρησιακής ετοιμότητας ήταν στο ανώτατο δυνατό επίπεδο. Εμάς η τουρκική εισβολή της 19ης Ιουλίου 1974 δεν μας αιφνιδίασε, την περιμέναμε σαν έτοιμοι από καιρό. Επειδή είχα την τύχη να είμαι 21 μήνες Αρχηγός του ΓΕΣ (Μάιος 2004 – Φεβρουάριος 2006) μπορώ να πω ότι τέτοια προετοιμασία Μονάδας δεν πρέπει να ξανάγινε στον Ελληνικό στρατό.

Φτάνουμε, λοιπόν στον πρωί της 21ης Ιουλίου. Κατά την πρωινή αναφορά της Μονάδας ενημερωθήκαμε ότι το βράδυ θʼ αναχωρούσαμε με πλοία για ΡΟΔΟ και ΚΩ όπου βάσει σχεδίων προεβλέπετο η ανάπτυξη της Μονάδας. Εκείνη την περίοδο ήμουν Διοικητής του Λόχου Υποστηρίξεως και Διευθυντής 1ου Γραφείου. Το απόγευμα κατά τις 5, μας κάλεσε ο Διοικητής της Μονάδας, Ταγματάρχης Παπαμελετίου Γεώργιος και μας ενημέρωσε ότι πρέπει να ετοιμαστούμε το συντομότερο δυνατό, να πάρουμε το μικρότερο δυνατό φορτίο, θυμάμαι χαρακτηριστικά τη φράση του: «νερό και πυρομαχικά», με προορισμό την ΚΥΠΡΟ. Σε 3 ώρες αφήναμε το Μάλεμε και κατευθυνθήκαμε στο αεροδρόμιο της ΣΟΥΔΑΣ. Δεν ξέρω, θες η νιότη μας, θες το προσκλητήριο της πατρίδας, θες το ηθικό της Μονάδας, όλοι είχαμε έναν ενθουσιασμό λες και πηγαίναμε σε πανηγύρι.Κανένας δε δείλιασε, κανένας δεν ταλαντεύτηκε, ήμασταν μια δεμένη οικογένεια με κοινά οράματα και πιστεύω. Θέλαμε να εκδικηθούμε για την αδικία σε βάρος της μαρτυρικής Κύπρου.

Ερ. Ποιο το κλίμα στη διαδρομή από το Μάλεμε στη Σούδα, πως ήταν η πτήση και ποια η πρώτη εικόνα φτάνοντας στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας;

Όπως είναι γνωστό κατά την περίοδο της επταετίας η Κρήτη σε συντριπτικό ποσοστό ήταν εναντίον, όμως, η δική μας η Μονάδα απολάμβανε μιας «ασυλίας». Μας αγαπούσε ο κόσμος γιʼ αυτό όταν διασχίσαμε τα Χανιά τραγουδώντας το «πότε θα κάμει ξαστεριά», αντιλήφθηκε ότι πάμε σε αποστολή χωρίς να ξέρει που, μας κατευόδωνε με την ευχή «στο καλό κοπέλια, καλό βόλι».

Η πτήση από τη Σούδα προς τη Λευκωσία με την εμπειρία που έχω σήμερα ήταν κατά την άποψή μου «πτήση ηρώων». Τα πληρώματα της 354ΜΤΜ απέδειξαν εξαίρετες ικανότητες και νομίζω ότι η Πολεμική μας Αεροπορία έκανε το χρέος της πολύ πάνω από το καλώς νοούμενο καθήκον. Το ό,τι φτάσαμε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας και προσγειωθήκαμε «βαλλόμενοι πανταχόθεν» ήταν δικός τους άθλος. Δεν νομίζω να ξανάγινε στην παγκόσμια ιστορία παρόμοια επιχείρηση.

Την κατάσταση στο αεροδρόμιο θα την χαρακτηρίσω με μια φράση : ΧΑΟΣ, τίποτε άλλο.

Ερ. Ποια συμμετοχή της Α΄Μοίρας Καταδρομών στις επιχειρήσεις;

Στον ΑΤΤΙΛΑ Ι κρατήσαμε το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Στη μάχη του αεροδρομίου επικεφαλής ήταν ο κρητικός ταγματάρχης από τα Ανώγεια, Βασίλειος Μανουράς. Στον ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ ήμασταν εφεδρεία του ΓΕΕΦ, όμως τμήματα της Μονάδας συμμετείχαν στη μάχη της Σχολής Γρηγορίου και στη μάχη ΛΟΥΡΟΥΤΖΙΝΑ – ΔΑΛΙ.

Ερ. Εσείς που ζήσατε την Κυπριακή τραγωδία μπορείτε να κάνετε λόγο για προδοσία;

Σήμερα 33 χρόνια μετά εξακολουθώ να νοιώθω μια πίκρα γιατί εκείνες τις στιγμές δεν βρέθηκαν άνθρωποι να σηκώσουν το ανάστημά τους. Ας ήταν χουντικοί, ας ήταν Γριβικοί, ας ήταν Μακαριακοί, αρκεί να ήταν ηγέτες. Υπήρχε «έλλειμμα ηγεσίας». Οι Μονάδες της Κύπρου πολέμησαν δεν λιποψύχησαν. Έγραψαν σελίδες δόξας και οι Κύπριοι το ξέρουν άσχετα αν υπό το βάρος των γεγονότων αποσιωπήθηκαν. Όμως δεν υπήρχαν κεφαλές, δεν υπήρχε ηγεσία. Και αν με ρωτήσετε πως πέτυχε και επιβίωσε η Α΄Μοίρα Καταδρομών σʼ αυτό το χάος, θα σας πως απλά ότι στην Μονάδα μας υπήρχε ΔΙΟΙΚΗΣΗ και ΗΓΕΣΙΑ. Υπήρχαν στελέχη με υψηλό αίσθημα ευθύνης και αυτή την υπευθυνότητα τη μεταλαμπάδευσαν και στους απλούς Λοκατζήδες. Υπήρχε αγάπη, αλληλοσεβασμός και υπερηφάνεια για τη Μονάδα. ΣΥΜΠΝΟΙΑ – ΟΜΟΝΟΙΑ – ΑΓΑΠΗ ήταν το τρίπτυχο πάνω στο οποίο εδραζόταν όλο το οικοδόμημα που λεγόταν Α΄ Μοίρα Καταδρομών.

Κλείνοντας θέλω να εκφράσω μια ευχή: Το ΜΑΛΕΜΕ πρέπει να παραμείνει για να θυμίζει στις επερχόμενες γενιές ότι τον Ιούλιο του ʼ74, 300 ψυχωμένοι άνδρες έσωσαν την τιμή της Ελλάδας.

Πηγή greeknewsonline.com