Το έτος «Κώστα Μόντη», που εγκαινιάστηκε στις 18 Φεβρουαρίου, 100ηεπέτειο από τη γέννησή του, με τα αποκαλυπτήρια της προτομής του ποιητή στα Προπύλαια του Παγκυπρίου Γυμνασίου, από όπου αποφοίτησε αριστεύσας και πρωτεύσας το καλοκαίρι του 1932, μας δίνει την αφορμή για το σημερινό σημείωμα.
Όπως είναι γνωστό, ο Κώστας Μόντης υπήρξε δημοσιογράφος και (δις) αποτυχημένος εκδότης εφημερίδας. Τα πρώτα χρονογραφήματά του δημοσιεύθηκαν στον κυπριακό τύπο τον Νοέμβριο του 1932 (στην «Πρωινή» του Κ. Κακουλλή), δυο μήνες μετά την άφιξή του στην Ελλάδα, για να σπουδάσει νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. (Αναλυτικά για το δημοσιογραφικό έργο του Μόντη, βλέπε στο πρόσφατο αφιέρωμα του Ανδρέα Σοφοκλέους στο περιοδικό «Κυπριακή Βιβλιοφιλία».)
Η πρώτη εφημερίδα με την οποία ο Μόντης συνεργάστηκε στενά, για πέντε συνεχή χρόνια (1933-1938), ήταν η έγκυρη «Ελευθερία». Με το ψευδώνυμο «Κώστας Άλκιμος» έστελλε τακτικά ανταποκρίσεις («Γράμματα εξ Ελλάδος» ή «Από το ιοστεφές Άστυ») από την Αθήνα. Τα άρθρα του (όλα πρωτοσέλιδα) ήταν πολιτικού ενδιαφέροντος, χρονογραφήματα ή κατέγραφαν καλλιτεχνικά και θεατρικά νέα και κριτικές.
Η λογοτεχνική αξία των πρωτόλειων δημοσιογραφικών κειμένων του Μόντη θα αποτιμηθεί από τους ειδικούς. Μια σειρά, πάντως, άρθρων του «Κώστα Άλκιμου» με ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει τίτλο «Ταξειδιωτικές εντυπώσεις», με πρώτο στις 13 Δεκεμβρίου 1933 το «Από την Αθήνα στην Κόρινθο». Ο Μόντης ήταν λάτρης των εκδρομών και των περιηγήσεων, και στα ταξιδιωτικά του κείμενα αναδεικνύει τη βαθιά του αγάπη για την Ελλάδα, ενώ περιγράφει επισκέψεις του στον Μαραθώνα, στην Κρήτη, στη Ρόδο (με ορισμένες οξύτατες αντιϊταλικές αναφορές που ίσχυαν και για την αγγλοκρατούμενη Κύπρο), το Λουτράκι, τα Καλάβρυτα, το Μέγα Σπήλαιο και την Αγία Λαύρα. Και βέβαια, αφιερώνει αρκετά χρονογραφήματα στην Αθήνα, δηλώνοντας λάτρης της. Με το ψευδώνυμό του ή κατόπιν και το πραγματικό του όνομα, υπέγραψε και τις εντυπώσεις του από την Κωνσταντινούπολη, με τον προκλητικό τίτλο «Ισταμπούλ, η κραγιονισμένη Τουρκάλα», την Αλεξανδρέττα και το «Βερούτι», τους πρώτους μήνες του 1935, αλλά και από κυπριακά χωριά. Ο εικοσάχρονος Μόντης ήταν πιθανότατα ο πρώτος Κύπριος δημοσιογράφος της περιόδου 1934-1936 που
συνόδεψε τα άρθρα του με δικές του φωτογραφίες τοπίων, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, μια λέξη – κλειδί για την κατοπινή ποιητική του παραγωγή: «Στιγμιότυπον του κ. Κώστα Αλκίμου (ή του Κώστα Μόντη)».
Το πιο «διάσημο» στην εποχή του ταξιδιωτικό άρθρο του Μόντη, αφιερωμένο στη Λευκωσία, δημοσιεύθηκε στο αθηναϊκό περιοδικό «Εκδρομικά», τον Ιανουάριο του 1935, και από εκεί αναδημοσιεύθηκε και στον κυπριακό τύπο. Ο νεαρός Μόντης παραλληλίζει την ομορφιά της «Χώρας» με την Αθήνα, κάνοντας και μια πρώτη αναφορά στο αγαπημένο βουνό των κατοπινών του εμβληματικών αντικατοχικών στίχων:
«Αν απ’ το «λόφο της Αγίας Παρασκευής» αντικρύσετε τη Λευκωσία ένα νοσταλγικό δειλινό την ώρα που στα παιγνιδιάρικα νερά πνίγεται ο ήλιος και γεννιέται η Αφροδίτη, του έρωτα η μητέρα, θα φωνάξετε άθελά σας: «Η Αθήνα» κι ας γυρεύετε του κάκου Λυκαβητό κι Ακρόπολη! Τα μάτια σας θ’ απατηθούνε γιατί θα τα πλημμυρίση πρώτα πρώτα το μενεξεδένιο αίμα της βουνοσειράς του Πενταδάχτυλου, απ’ την ίδια χυμένο φλέβα μ’ εκείνο το γνώριμό σας, τ’ ασύγκριτο του Υμηττού…»
Δημοσιεύθηκε στην εφημ. «Ο Φιλελεύθερος», στις 22 Φεβρουαρίου 2014.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου