Μεγάλωσα κοντά στη θάλασσα ίσαμε τα δώδεκα μου χρόνια, στη Λάρνακα της Κύπρου, που δεν υπάρχει πια παρά σαν όνειρο των παιδικών μου χρόνων…Εφήμ., Καθημερινήτης Αθήνας 22 Ιουλίου 2003.
Μέρος από προηγούμενη συνέντευξη του Γιώργου Μαυροΐδη στην Καθημερινή, που δημοσίευσε με αφορμή το θάνατό του, στις 18 Ιουλίου 2003.
Γονείς του, ο Γαστών Μαυροΐδης από τη Λάρνακα, μεγαλέμπορας και επιχειρηματίας από τους σημαντικότερους και η Ζωή Θεοχάρη, κόρη Λευκαδίτη έμπορα από τον Πειραιά. Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1912. Το πατρικό σπίτι βρισκόταν κοντά στο μεσαιωνικό κάστρο. Τα παιδικά του χρόνια -ευτυχισμένα όπως γράφει ο ίδιος- τα έζησε στη Λάρνακα. Το 1924 έφυγε μαζί με τη μητέρα του για την Ελλάδα για να φοιτήσει σε σχολεία του Πειραιά. Στη Λάρνακα περνούσε τις καλοκαιρινές του διακοπές. Σ’ ένα από τα πρώτα του σχέδια που έκανε το καλοκαίρι του 1928 εικονίζεται η παραλία της Λάρνακας.
Η Λάρνακα του 1928, σε σχέδιο του 16χρονου Γ. Μαυροΐδη
Το 1930 η επιχείρηση του πατέρα του καταστράφηκε λόγω της οικονομικής κρίσης. Τον ίδιο χρόνο γράφεται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών για σπουδές στη νομική και στις πολιτικές επιστήμες. Πριν την έναρξη του πολέμου έρχεται στην Κύπρο το 1937, για να παραστεί στην κηδεία του παππού του, Γεώργιου Π.Λ. Μαυροΐδη [μεγάλου έμπορα, προξένου του Βελγίου και αναπληρωτή προξένου του Ελληνικού κράτους στη Λάρνακα]. Έκτοτε θα περάσουν 51 χρόνια για να επιστρέψει στην αγαπημένη του Λάρνακα.
Πέρασε τα δύσκολα χρόνια της κατοχής στην Αθήνα. Το 1946 παντρεύεται στην Αλεξάνδρεια την Αλεξάνδρα Θωμαΐδη, με την οποία απέκτησε μια κόρη, τη Γιάννα, τελευταία γόνο της οικογένειας των Μαυροΐδηδων. Την ίδια εποχή μπαίνει στο διπλωματικό σώμα και υπηρετεί στην Αυλώνα για ένα χρόνο ως υποπρόξενος. Στο μεταξύ, παρουσιάζει έργα του για πρώτη φορά στην Α’ Πανελλήνια ‘Εκθεση του Ζαππείου [1948]. Από το 1950 έως το 1952 θα υπηρετήσει ως διπλωμάτης στην Ελληνική Πρεσβεία στο Παρίσι. Εδώ θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει μεγάλα ονόματα της τέχνης, όπως τον Πικάσο και άλλους, που θα τον επηρεάσουν στην καλλιτεχνική του εξέλιξη.
Πίνακας με εθνικό συμβολισμό. Δεξιά η μάνα Ελλάδα και αριστερά η Κύπρος (συλλογή Αλέξη Μιχαηλίδη).
Η έναρξη του κυπριακού αγώνα το 1955 τον συγκίνησε ιδιαίτερα. Ήταν ένας από τους λίγους Έλληνες διπλωμάτες, που μαζί με το Σεφέρη, διαφώνησαν για τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου. Οι διαφωνίες του με το Υπουργείο Εξωτερικών, τον ανάγκασαν να φύγει από το διπλωματικό σώμα το 1959.
Την ίδια χρονιά εκλέγεται καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών. Το 1960 οι Κύπριοι είχαν την ευκαιρία να δούν για πρώτη φορά έργα του συμπατριώτη τους ζωγράφου, στην έκθεση Δέκα Έλληνες Ζωγράφοι που έγινε στην Αμμόχωστο.
Ο συγκλονισμός του από την εισβολή του 1974, στάθηκε η πικρή αφορμή να φιλοτεχνήσει μια σειρά από πίνακες, με θέμα την Κερύνεια. Το δεύτερο κιόλας βράδυ της εισβολής επισκέφθηκε τον Κερυνειώτη πρέσβη στην Αθήνα, Νίκο Κρανιδιώτη και του πρόσφερε με δάκρυα στα μάτια ένα από τους πίνακες της Κερύνειας.
Το 1975 από τη θέση του διευθυντή της Σχολής Καλών Τεχνών, κατάφερε την
αυτονόμηση της από το Πολυτεχνείο. Το 1977 εκλέχθηκε πρώτος πρύτανης της Σχολής.
Συμμετείχε σε πολλές εκθέσεις στο εξωτερικό [Μπιεννάλε Σάο Πάολο 1955 και 1975, Μπιεννάλε Αλεξάνδρειας 1962, Μπιεννάλε Βενετίας 1966, Ν. Υόρκη 1965] και σε πολλές ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα από το 1954 και μετά.
Λάρνακα 1950
Ο Γιώργος Μαυροΐδης θα επιστρέψει στη Κύπρο και στη Λάρνακά του το 1988, ύστερα από προσωπική πρόσκληση του Υπουργού Παιδείας αείμνηστου Ανδρέα Χριστοφίδη, με αφορμή τα εγκαίνια έκθεσης έργων του. Η ιστορική αυτή επίσκεψη θα ενεργοποιήσει μνήμες, οι οποίες θα μετουσιωθούν σε στίχους σε τρεις ποιητικές συλλογές του: Κρυφό[1989], Το γιοφύρι [1990] και Μέσα Ποταμός [1993], καθώς και σε ένα κείμενο με τίτλο, Χρονικό της Κύπρου από τον εικοστό αιώνα.
Το 1995 η Κυπριακή Δημοκρατία τον τίμησε με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και η Ακαδημία Αθηνών με το Αριστείο Καλών Τεχνών.
Το πρώτο του λογοτεχνικό έργο ήταν μια σειρά διηγημάτων με τίτλο, Καθρέφτεςπου εκδόθηκε το 1947. Το 1995 κυκλοφόρησαν το μεγάλο λεύκωμα Γ. Μαυροΐδης και η ποιητική συλλογή Ίσαμε που;. Το 2003 κυκλοφόρησε η τελευταία του ποιητική συλλογή,Το Μακρινό Ταξίδι.
”Σκεπτόμενος” από τη συλλογή του Δήμου Λάρνακας
Ο Γιώργος Μαυροΐδης δήλωνε πάντα Κύπριος. Στο κείμενο του, Χρονικό της Κύπρου από τον εικοστό αιώνα, ξεκινά με λόγια στην κυπριακή διάλεκτο:Πενήντα χρόνια μακριά από την Κύπρο. Μα αθθυμούμαι τα ούλλα. Ανθρώπους και πράγματα. Της φύσης και της τέχνης…
Έφυγε στις 18 Ιουλίου 2003 σε ηλικία ενενήντα ενός χρονών. Κηδεύτηκε με τιμές στο Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας.
Πηγή: Γιώργος Γιωργής, Η Λάρνακα των Μαυροΐδηδων και του εμπορίου 1877-1937, Έκδοση Δήμου Λάρνακας
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου