Συμπληρώθηκαν, χθές 2 Ιουνίου, ογδόντα χρόνια από τον θάνατο στην Αθήνα, το 1933, του Φίλιου Γ. Ζαννέτου, του δεύτερου Πελοποννήσιου εξόριστου των Βρετανών, ύστερα από τον Νικόλαο Καταλάνο. Ο Φίλιος Ζαννέτος εξορίστηκε από τους Βρετανούς σε μια σκαιά επίδειξη αποικιακής δύναμης, τον Οκτώβριο του 1922, ενώ είχε προηγηθεί η εξορία του Καταλάνου τον Απρίλιο του 1921. Κατά μια περίεργη συγκυρία και οι δύο «εθνικοί εξόριστοι» απεβίωσαν στην Αθήνα σε διάστημα ενός μηνός, τον Μάιο – Ιούνιο 1933.
Ο Ζαννέτος γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1863 στους Βουτιάνους της Λακωνίας, ένα χωριό που βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα βορείως της Σπάρτης, στα βουνά της Σελασίας, επί της Εθνικής οδού Τρίπολης – Σπάρτης. Γόνος οικογένειας με συμμετοχή στην ελληνική επανάσταση του 1821 (το οικογενειακό όνομα ήταν Τζανέτος) σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1888 εγκαταστάθηκε στη Λάρνακα, όπου αναδείχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της πόλης του Ζήνωνα στη νεότερη ιστορία, με τεράστια προσφορά στα κοινά. Ιδιαίτερα αγαπητός στην τοπική κοινωνία της Λάρνακας, έμεινε γνωστός ως «ο γιατρός», εκλέχθηκε βουλευτής Λάρνακας – Αμμοχώστου δυο φορές (το 1901 και το 1916) και για δύο θητείες Δήμαρχος Λάρνακας (1917-1922). Στο διάστημα 1904-1908 μετεκπαιδεύτηκε στο Παρίσι και εκλέχθηκε υφηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως επέστρεψε στην αγαπημένη του Λάρνακα. Τακτικός συνεργάτης της σκαλιώτικης εφημερίδας «Νέον Έθνος» με το ψευδώνυμο ΣΤΑΡ, υποστήριξε, όπως και ο Καταλάνος, στο Αρχιεπισκοπικό Ζήτημα τον Κύριλλο Παπαδόπουλο και στον Εθνικό διχασμό τον βασιλιά Κωνσταντίνο. Μάλιστα, η οξύτατη κομματική του σύγκρουση με τον Κρητικό μητροπολίτη Κιτίου και φανατικό βενιζελικό, Μελέτιο Μεταξάκη οδηγήθηκε στα αποικιακά δικαστήρια.
Της απέλασης του Ζαννέτου, τον Νοέμβριο 1922, προηγήθηκε η άρνησή του να υπογράψει μια δήλωση, σύμφωνα με διάταξη του «περί ξένων υπηκόων» νόμου, υποσχόμενος αποχή από κάθε πολιτική δραστηριότητα – ενώ ήταν εκλεγμένος Δήμαρχος! Έτσι, του ζητήθηκε να εγκαταλείψει με την πρώτη ευκαιρία την Κύπρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγο πριν από τα «Οκτωβριανά», το Νομοθετικό Συμβούλιο με ομόφωνη απόφαση ζητούσε την ανάκληση της εξορίας του Ζαννέτου, όμως η εξέγερση του 1931 ματαίωσε κάθε πιθανότητα επιστροφής του. Ο θάνατός του προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στην Κύπρο. Στη Λάρνακα ανεγέρθηκε η προτομή του το 1954, στο προαύλιο της Ιεράς Μονής του Αγίου Γεωργίου Κοντού.
Στον Ζαννέτο οφείλουμε την πρώτη και σημαντικότερη ιστοριογραφική προσπάθεια για το νησί μας στον 20ο αιώνα, αφού εξέδωσε την τρίτομη ογκώδη «Ιστορία της Κύπρου» (Λάρνακα, 1910-1912) ένα έργο, που τηρουμένων των αναλογιών, έχει το βάρος της αντίστοιχης παπαρηγοπούλειας σύνθεσης για την Ελλάδα του 19ου αιώνα. Λίγα χρόνια πριν πεθάνει είχε σχεδόν ολοκληρώσει και τον Δ τόμο της Ιστορίας του, για την Κύπρο του 1908-1931, που θα εξέδιδε η Αρχιεπισκοπή Κύπρου. Δυστυχώς, τα χειρόγραφα μέχρι σήμερα λανθάνουν. Στον πρόλογό του, στον πρώτο τόμο της «Ιστορίας» (1910) έγραφε ότι οι Βρετανοί «μέγιστον και ανεκτίμητον προσήνεγκον ευεργέτημα εις την νήσον ταύτην, το ότι την απήλλαξαν του ατιμωτικού τουρκικού ζυγού» θεωρούσε, όμως, ερώτημα χωρίς απάντηση, εάν τα αγαθά από την απομάκρυνση της οθωμανικής κακοδιοίκησης εξισορροπούσαν τα δίκαια παράπονα που γέννησε από τότε η βρετανική διακυβέρνηση στην Κύπρο…
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου