Ρέκβιεμ για τον Αιγυπτιώτη(Κυπριακής καταγωγής) δημοσιογράφο και λογοτέχνη Σοφιανό Χρυσοστομίδη

Αικατερίνη Λάμπρου, Δρ σε θέματα Πολιτιστικής Πολιτικής, Διαχείρισης και Επικοινωνίας, Σύμβουλος Επικοινωνίας Α΄ στην Πρεσβεία της Ελλάδος στην Κύπρο


Την Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, ο δημοσιογράφος και λογοτέχνης Σοφιανός Χρυσοστομίδης. Ένας διανοούμενος Αιγυπτιώτης(Κυπριακής καταγωγής), που υπηρέτησε με αγωνιστικότητα, ήθος και συνέπεια στην αριστερή ιδεολογία, το χώρο του δημόσιου λόγου και της ‘ζωντανής’ κριτικής σκέψης.

Γεννήθηκε το 1922 στο Κάιρο και υπήρξε από τη νεαρή ηλικία στέλεχος του αριστερού κινήματος αντίστασης των Αιγυπτιωτών. Ξεκίνησε να ασκεί το δημοσιογραφικό λειτούργημα, όπως ο ίδιος σημείωνε στα βιβλία του, το 1952. Το 1961 ήρθε στην Κύπρο και απασχολήθηκε στη Χαραυγή. Το 1964 μετακόμισε στην Ελλάδα και εκφράστηκε ως αρθρογράφος στις εφημερίδες Δημοκρατική Αλλαγή, Μακεδονία και Αυγή, της οποίας διετέλεσε και διευθυντής. Δίδαξε επίσης «Θεωρία και πρακτική της επικοινωνίας» στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Το 1998 τιμήθηκε με το δημοσιογραφικό βραβείο Ήθους και Ευρωπαϊκού Προσανατολισμού «Κωνσταντίνος Καλλιγάς» και το 2001 με το Βραβείο Δημοσιογραφικής Αριστείας «Αλέκος Λιδωρίκης».
Η γνώση και η αγάπη του για την Κύπρο δεν έσβησαν ποτέ. Εκτός από το πρώτο διάστημα παραμονής του στην Κύπρο, υπήρξε και μεταγενέστερο. Εξόριστος από τη στρατιωτική δικτατορία σε Γυάρο και Λέρο από το 1967, απελευθερώθηκε το 1970 με παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και κατέφυγε στη νήσο. Επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα το 1974..

Το Πάσχα του 2010, που πέρασα στην Αθήνα, ανακάλυψα στη συλλογή του πατέρα μου το έργο του Σοφιανού Χρυσοστομίδη «Ταξιδιωτικά ούτως ειπείν» (εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 2004) και μου το χάρισε για να το πάρω μαζί μου στην Κύπρο. Δεν ήξερα ότι αυτό ήταν το τελευταίο του δώρο. Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από το Κεφάλαιο «Στη Λευκωσία, 10 χρόνια από τότε…», όπου ο παλαίμαχος δημοσιογράφος καταγράφει πώς ένιωσε ερχόμενος στην Κύπρο τον Ιούλιο 1984, 10 χρόνια μετά το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, τα οποία έζησε ως αυτόπτης μάρτυρας:

«Είναι πολύ καυτός ο ήλιος στη Λευκωσία τον Ιούλιο. Και, αν θελήσεις μέρα μεσημέρι να περπατήσεις στους δρόμους της, η άπνοια και η ακτινοβολία του τσιμέντου θα σε κυνηγούν παντού. Συ όμως (όπως και οι άλλοι συνάδελφοι από την Αθήνα) δεν βρίσκεσαι εδώ για να περιγράψεις την πόλη. Και, αν υποτεθεί ότι έχεις κλίση στα ‘οδοιπορικά’ και τα ‘περιγραφικά’, η προχτεσινή μέρα ήρθε να σου θυμίσει τη σκληρή πραγματικότητα: Ναι, πάνε ακριβώς 10 χρόνια από τότε… Από τότε που ο Αττίλας-1 εισέβαλε στο νησί για να καρφώσει τη σημαία του στο 37% του κυπριακού

εδάφους. Πόσες οδύνες να κλείνει η μνήμη μιας δεκαετίας; Πώς ξεχνιούνται οι χαμένες πατρίδες, η Κερύνεια, η Αμμόχωστος, το Ριζοκάρπασο, η Μόρφου; Πού είναι τώρα τα ‘αηδόνια’ του Σεφέρη που δεν τον άφηναν να κλείσει μάτι; Κάπου ο ποιητής με προειδοποεί: ‘Μάρτυρες δεν υπάρχουν πια για τίποτε’». Στη συνέχεια, ο ίδιος δηλώνει πως δεν μπορεί να σιωπήσει και ανατρέχει στις σημειώσεις από το προσωπικό του ημερολόγιο, τις ζοφερές ημέρες του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, μεταγράφοντάς τις στο βιβλίο, ώστε να μείνει η μαρτυρία του.

Την πνευματική παράδοση της οικογένειας συνεχίζει ο δημοσιογράφος, μεταφραστής και υπεύθυνος ξένης λογοτεχνίας των εκδόσεων Καστανιώτη Ανταίος Χρυσοστομίδης. Τις συνεντεύξεις διάσημων συγγραφέων που μεταδόθηκαν από το 2006, στο πλαίσιο της τηλεοπτικής εκπομπής για το βιβλίο και τη γραφή με τίτλο «Οι κεραίες της εποχής μου», κατέγραψε σε δύο ομώνυμα έργα (εκδ. Καστανιώτη, 2012, 2013). Όσοι αναγνώστες θυμούνται αυτή την υπέροχη εκπομπή Ανταίου Χρυσοστομίδη και Μικέλας Χαρτουλάρη, που ταξίδευε όχι μόνο τους βιβλιολάτρες, αλλά ένα ευρύτερο κοινό, σε διάφορες γωνιές του κόσμου, γνωρίζουν ότι ήταν μία ‘μυθιστορηματική’ περιδιάβαση όχι μόνο στη σκέψη και τον τρόπο γραφής πνευματικών προσωπικοτήτων, αλλά και στα επίκαιρα ζητήματα της λειτουργίας της δημοκρατίας σήμερα, των ιστορικών τραυμάτων της Ευρώπης, του θρησκευτικού φανατισμού, του ρατσισμού, της ηθικής κρίσης, της σεξουαλικής ταυτότητας κ.ά..

Η βιολογική, κυρίως η πνευματική, γραμμή συνέχισης μίας τολμηρής δημοσιογραφικής και λογοτεχνικής «μαρτυρίας» στο δημόσιο χώρο, με άποψη, ευρυμάθεια, ήθος, συνέπεια και αγάπη για τον Άνθρωπο, είναι αναγκαίες από ποτέ




ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ /www.facebook.com/katerina.lamprou.395/posts/1517391148540137:0

Σχόλια