ΒΙΒΛΙΟ : ΜΑΡΙΟΥ ΑΔΑΜΟΥ ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ 1974.Ένα αφιέρωμα στους Λοκατζήδες της Σωτήρας

 ΜΑΡΙΟΥ ΑΔΑΜΟΥ ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ 1974.Ένα αφιέρωμα στους Λοκατζήδες της Σωτήρας
Εκδοση Λέσχης Εφέδρων Καταδρομέων Σωτήρας  Κύπρος 2014


Στο βιβλίο, ο δημοσιογράφος Μάριος Αδάμου κατέγραψε τις ανεξίτηλες στιγμές που βίωσαν οι λοκατζήδες της Σωτήρας κατά την βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974: Αδάμος Καΐκκης, Κοσμάς Ζάρτηλα, Μαρτής Φώτη Μαρτή, Μιχάλης Παντελή, Πέτρος Κάστανος, Αντρέας Χριστοφή Φούρη, Παναγιώτης Μαρτή, Γεώργιος Ζάρτηλα, Αλέξανδρος Χαλαμάντουρος, Αντώνης Ευσταθίου, Γιάννης Αναστασίου, Μάμας Ζένιου και Αντρέας Χατζηαδάμου. Παράλληλα, χρήσιμες πληροφορίες για τη συγγραφή του βιβλίου έδωσαν και οι Παντελής Παντελή, Δημήτρης Χριστοφή Φούρης, Χαμπής Κύρου και Ανδρέας Θεοδούλου.
Στην εισαγωγή του βιβλίου, ο συγγραφέας Μάριος Αδάμου γράφει:

"Με ιδιαίτερη τιμή αλλά και αίσθημα ευθύνης αποδέχθηκα την πρόσκληση από τους εφέδρους καταδρομείς της Σωτήρας για συλλογή και καταγραφή των όσων έζησαν οι καταδρομείς του 1974, οι οποίοι κατάγονται ή διαμένουν στην Σωτήρα. Η λήψη των μαρτυριών και η καταγραφή τους έγινε περίπου σε διάστημα ενάμιση έτους. Αποτέλεσμα είναι το βιβλίο που έχετε στα χέρια σας και το οποίο αποτελεί κατάθεση ψυχής των ανθρώπων αυτών. Πρόκειται για μαρτυρίες κληρωτών και εφέδρων, οι οποίοι το μαύρο καλοκαίρι του 1974 κλήθηκαν όντας οι περισσότεροι αμούστακα παλικάρια 18 ετών, να υπερασπιστούν την ελευθερία του Κυπριακού Ελληνισμού και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Διευκρινίζεται ότι σε καμία περίπτωση δεν έγινε προσπάθεια καταγραφής ενός ιστορικού πονήματος.

Προσωπικές μαρτυρίες, όπως τις βίωσαν οι ίδιοι οι αφηγητές και τις ενθυμούνται δεκαετίες μετά τα γεγονότα που σημάδεψαν τη νεότερη κυπριακή ιστορία. Λήφθηκαν από την μορφή προσωπικών συνεντεύξεων και στην συνέχεια προσαρμόστηκαν σ' ένα ενιαίο κείμενο για κάθε αφηγητή. Τα γεγονότα καταγράφονται μέσα από την υποκειμενική οπτική γωνιά των πρωταγωνιστών-αφηγητών. Σε καμία όμως περίπτωση δεν καταγράφηκαν ιστορικά γεγονότα και μάχες χωρίς την προηγούμενη διασταύρωση των πληροφοριών, μέσα από την υπάρχουσα βιβλιογραφία και ούτε υπήρξε επ' ουδενί προσπάθεια παραποίησης τέτοιων γεγονότων και μαρτυριών. Οι άνθρωποι αυτοί εκμυστηρεύτηκαν τις προσωπικές τους αγωνίες και τις τραυματικές

τους εμπειρίες, από τα γεγονότα του άφρονος πραξικοπήματος, της βάρβαρης εισβολής αλλά και των όσων έζησαν στην συνέχεια κάποιοι εαυτών στα χέρια των εισβολέων όταν συνελήφθησαν ως αιχμάλωτοι πολέμου. Πράξεις θάρρους, αυταπάρνησης και ανδρείας, εκτυλισσόμενες παράλληλα με στιγμές φόβου, τρόμου και απόγνωσης, συγκλονίζουν. Γίνεται φανερή η περηφάνια, παράλληλα με την πικρία και το θυμό εξαιτίας του μεγέθους της προδοσίας.

Επίσης, με παραπομπές γίνεται προσπάθεια επεξήγησης γεγονότων, ενώ στην αρχή παρουσιάζεται έστω και εν συντομία η δράση των Καταδρομών κατά τη διάρκεια της εισβολής. Δυστυχώς, όπως θα γίνει (αντιληπτό από την ανάγνωση των μαρτυριών, το επίλεκτο αυτό σώμα της Εθνικής Φρουράς, χρησιμοποιήθηκε από τους εμπνευστές του Πραξικοπήματος, ως αιχμή του δόρατος τους στην προσπάθεια κατάληψης της εξουσίας. Η εξιστόρηση και η καταγραφή των γεγονότων του Πραξικοπήματος, να σημειωθεί ότι υπήρξε ιδιαίτερα επίπονη, τόσο για τους αφηγητές όσο και για το συγγραφέα.

Οι καταδρομείς των τεσσάρων Μοιρών της 31ΜΚ, της 32ΜΚ, της 33MK και της εφεδρικής 34ΜΚ, έδωσαν από την πρώτη ημέρα της εισβολής τον αγώνα φέροντας σε κάποιες περιπτώσεις εις πέρας τις αποστολές που τους ανατέθηκαν, ενώ σε κάποιες άλλες και δυστυχώς εξαιτίας παραγόντων που δεν είχαν με τους ίδιους, απέτυχαν. Έζησαν τις τραυματικές εμπειρίες της αυτοδιάλυσης, της άτακτης υποχώρησης και του χαμού πολλών συμπολεμιστών τους στο ιερό πεδίο της μάχης, ανάμεσά τους, διοικητές και λοχαγούς. Οι τέσσερις μοίρες ανέλαβαν μέρος σε σημαντικές μάχες. Αν και αποτελούσαν, ίσως, τα εκλεκτά σώματα της Εθνικής Φρουράς, σύμφωνα με τους περισσότερους στρατιωτικούς μελετητές και ιστορικούς, χρησιμοποιήθηκαν λόγω εγκληματικών ενεργειών και παραλήψεων της ανώτατης ηγεσίας του στρατεύματος, με λάθος τρόπο. Τραγικό αποτέλεσμα κάποιοι λόχοι στην κυριολεξία να αποδεκατιστούν και σφαγιασθούν στη μάχη από υπέρτερες εχθρικές δυνάμεις - χαρακτηριστική η περίπτωση της 33 MK σης 22 Ιουλίου στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας. Μετά τις μάχες για κατάληψη του Κοτζάκαγια, της Άσπρης Μούττης, των Πετρομουθιών - Αγίου Ιλαρίωνα και της Αγύρτας την πρώτη νύχτα της εισβολής, οι Μοίρες χρησιμοποιήθηκαν ως τάγματα Πεζικού, παρά ως επίλεκτες μονάδες. Μέσα από την αφήγηση διαφαίνεται ο καταλυτικός ρόλος που είχαν στην μάχιμη ικανότητα και κυρίως στο ηθικό των στρατιωτών οι ηγήτορες των Μοιρών, των λόχων, ακόμη οι διμοιρίτες και οι ομαδάρχες. Εκεί όπου αυτοί στάθηκαν άξιοι της αποστολής τους τα αποτελέσματα υπήρξαν αξιομνημόνευτα. Στις αντίθετες των περιπτώσεων ήταν από τις κύριες αιτίες της αποτυχίας.

Δεν περιμένουμε ότι όλοι θα συμφωνήσουν με το πως παρουσιάζονται τα γεγονότα μέσα από τις προσωπικές μαρτυρίες των πρωταγωνιστών. Ελπίδα όμως είναι τα σφάλματα και οι παραλείψεις του παρελθόντος, ο πόνος που αυτά προκάλεσαν και οι ανάγλυφες συνέπειες τους, να γίνουν οδηγός, ώστε να αποφύγουμε την επανάληψη τους στο μέλλον. Αυτό αποτελεί το υπέρτατο χρέος μας προς όσους έπεσαν ή αγνοούνται στα πεδία των μαχών. Άλλωστε οι καταδρομές πληρωσαν βαρύ φόρο αίματος με εκατοντάδες νεκρούς, αγνοούμενους και τραυματίες.

Ευχαριστίες εκφράζονται προς όλους όσους συνεισφέραν για την έκδοση του βιβλίου. Σε όλα τα μέλη της λέσχης εφέδρων καταδρομέων Σωτήρας που συνέδραμαν τις προσπάθειες αυτές, κυρίως όμως στους Αλέξανδρο Καΐκκη και Μιχάλη Χριστοφή Φούρη, για την πολύτιμη βοήθεια τους στην λήψη των συνεντεύξεων και στην συλλογή του φωτογραφικού υλικού.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες και απέραντη ευγνωμοσύνη οφείλουμε στου ηρωικούς πολεμιστές του 1974, οι οποίοι άνοιξαν την καρδία τους και έβγαλαν μέσα από την ψυχή τους πικρές μνήμες που είχαν καταχωνιάσει ή προσωρινά λησμονήσει. Για όλους υπήρξε εξαιρετικά δύσκολη και πολλές φορές επίπονη και τραυματική η ανάξεση της μνήμης. Σε αυτούς λοιπόν αφιερώνεται το βιβλίο. Στα νιόφυτα βλαστάρια του '74, που το ξημέρωμα της 20ης Ιουλίου όπως γράφει και ο ποιητής: «είδαν την αυγή μες απ' την πάχνη του θανάτου». Μάριος Αδάμου".



ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ : Δρ. Σπύρου Δημητρίου


Σχόλια